||రామజన్మోత్సవాదికథనం నామ షష్ఠోధ్యాయః||

శ్రీ సాఈసచ్చరిత 

|| అథ శ్రీసాఈసచ్చరిత || అధ్యాయ ౬ వా || 

||శ్రీ గణేశాయ నమః||శ్రీ సరస్వత్యై నమః|| 

||శ్రీ కులదేవతాయై నమః||శ్రీ సీతారామచంద్రాభ్యాం నమః|| 

||శ్రీ సద్గురుసాఈనాథాయ నమః|| 

అసో పరమార్థ వా సంసారూ | జేథే సద్గుఃరూ కర్ణధారూ | 
తెంచి తారూ పైలపారూ | నేఊన ఉతారూ లావీల | ||౧|| 

1. ఈ లోకంలోని వ్యవహారంలోనైనా, పైలోకంలోని సంగతులలోనైనా, మనలను నడిపించే నావికుడు సద్గురువే అయినప్పుడు, వారే మనలను తీసుకుని వెళ్ళి, ఆవలి ఒడ్డున దించుతారు.

సద్గు రూ శబ్దే వృత్తీ ఉఠతా | సాఈంచ ప్రథమ ఆఠవతీ చిత్తా | 
ఉభేచ ఠాకతీ సన్ముఖతా | ఠేవితీ మాథా నిజహస్త | ||౨|| 

2. ‘సద్గురువు’ అన్న పదం మన మనసులో రాగానే, మనకు మొదట గుర్తుకు వచ్చేది సాయియే. వారు మన ఎదుట నిలచి, తమ చేతిని మన తలపై ఉంచి, మనకు ధైర్యాన్నిస్తారు. 

ధునీమాజీల ఉదీ సమన్విత | పడే జంవ మస్తకీ వరదహస్త | 
హృదయ స్వానందే ఉలూన యేత | ప్రేమ ఓసండత నేత్రాంతునీ | ||౩|| 

3. ధునిలోని విభూతితో ఉన్న వారి చేయి మన తలను తాకగానే, హృదయంలో ఆనందం పొంగుతుంది. కళ్ళనుండి ప్రేమ నదిలా ప్రవహిస్తుంది. 

నవల గురూహస్త స్పర్శ విందాన | ప్రలయాగ్నీంతహీ న హోఈ జో దహన | 
త్యా సూక్ష్మ దేహాచే కరీ జ్వలన | భస్మీభవన కరస్పర్శే | ||౪|| 

4. గురువు చేతి స్పర్శలోని గొప్పతనం ఎంత ఆశ్చర్యకరమైనదంటే, ప్రళయాగ్ని కూడా కాల్చలేని మన సూక్ష్మ దేహాన్ని అది కాల్చి బూడిద చేస్తుంది. 

చుకూని దేవాచీ కథా వార్తా | నిఘాల్యా ఉఠే తిడీక మాథా | 
వాచా ప్రవాహే బాష్కళతా | తయాహీ స్థిరతా లాధావీ | ||౫|| 

5. దేవుని పేరును అకస్మాత్తుగా వినినా, తలనొప్పి కలిగి, పిచ్చి పిచ్చిగా వాగేవాళ్ళకు కూడా, గురువు చేతి స్పర్శ తగలగానే, మనసు శాంతించి, స్థిరత్వం కలుగుతుంది. 

శిరీ ఠేవితా కరకమల | అనేకా జన్మీంచే పరిపక్క మల | 
జాతీ ధువూని హోతీ నిర్మల | భక్త ప్రేమళ సాఈచే | ||౬|| 

6. అనేక జన్మలనుంచి పరిపక్వమవుతున్న పాపాలు, సాయి తమ చేతిని తలపై ఉంచితే, నాశమై, సాయికి ప్రియమైన భక్తులను శుద్ధి చేస్తుంది. 

రూప పాహాతా తే గోమటే | పరమానందే కంఠ దాటే | 
నయనీ ఆనందా పాఝరే ఫుటే | హృదయీ ప్రకటే అష్టభావ | ||౭|| 

7. వారి మనోహరమైన రూపాన్ని చూస్తుంటే, పట్టలేని ఆనందంతో గొంతు గద్గదమై, కళ్ళనుండి నీరు నదిలా ప్రవహిస్తుంది. హృదయంలో ఎనిమిది భావాలు కనిపిస్తాయి. 

సోహంభావాస జాగవీత | నిజానందాస ప్రకటవీత | 
ఠాయీంచ మీతూ పణా విరవీత | సమరసత మిరవీత అద్వైత | ||౮|| 

8. ‘అది నేనే’ అన్న భావం మేల్కొని, మనసు ఆనందంతో నిండిపోతుంది. నువ్వు, నేను అనే వేరు భావం వెంటనే కరిగిపోయి, అంతా ఒక్కటే అన్న అద్వైత తత్వం ఏర్పడుతుంది. 

వాచూ జాతా పోథీపురాణ | పావలో పావలీ సద్గుఅరూ స్మరణ | 
సాఈచ నటే రామకృష్ణ | కరవీ శ్రవణ నిజచరిత్ర | ||౯|| 

9. పురాణాలను, భక్తి గ్రంథాలను చదువుతుంటే, అడుగడుగునా సద్గురువు గుర్తుకు వస్తారు. రామునిలా, కృష్ణునిలా నటిస్తూ తమ చరిత్రను తామే వినిపిస్తారు. 

పరిసూ బసతో భాగవత | కృష్ణాచి సాఈ నఖశిఖాంత | 
వాటే గాఈ తే ఉద్ధవ గీత | భక్త నిజహిత సాధాయా | ||౧౦||

10. భాగవతం వినటానికి కూర్చుంటే, కృష్ణుడు మనకు సాయిలా, తలనుంచి కాలిగోటిదాక, కనిపించి, భక్తుల హితం కోసం, ఉద్ధవ గీతం పాడుతున్నట్లు అనిపిస్తుంది. 

సహజ బసావే కరూ వార్తా | తేథేంహీ సాఈనాథాంచీ కథా | 
అకల్పితచి ఆఠవే చిత్తా | యోగ్య దృష్టామ్తా ద్యావయా | ||౧౧|| 

11. ఊరికే మాట్లాడుకుంటుంటే, మన మాటను సమర్థించుకోవటానికి, సాయి కథలలోని ఏదో ఒక కథ చెప్పాలని మనకు అనిపిస్తుంది. 

కాగద ఘేఊని లిహూ మ్హణతా | అక్షరీ అక్షర యేఈ న జుళవితా | 
పరీ తోచి జెవ్హా లిహివీ స్వసత్తా | లిహితా లిహితా లిహివేనా | ||౧౨|| 

12. కాగితం తీసుకుని వ్రాయాలనుకుంటే, ఒక్క పదమైనా సరిగ్గా కుదరదు. కాని, అదే సాయి కనికరించి, మన చేత వ్రాయిస్తే, రచన ధార ఆగకుండా సాగిపోతుంది. 

జంవ జంవ అహంభావ డోకావత | నిజకరే తయా తళీ దడపిత | 
బరీ కరోని నిజ శక్తిపాత | శిష్యాస కృతార్థ కరీత తే | ||౧౩|| 

13. అహంకారము తల ఎత్తినప్పుడల్లా, వారు దానిని తమ చేతితో క్రిందకు అణచి వేసి, కరుణతో భక్తులను ధన్యులను చేస్తారు. 

కాయా వాచా మనే యెతా | లోటాంగణీ సాఈ సమర్థా | 
ధర్మార్థ కామ మోక్ష హాతా | చఢతీ న మాగతా ఆపైసే | ||౧౪|| 

14. చేసే పనులతో, నోటి మాటలతో, మనసుతో మనము సాయి సమర్థుని పాదాలకు శరణుజొచ్చితే, మనము కోరుకోకుండానే, ధర్మ, అర్థ, కామ మరియు మోక్షమనే నాలుగు జీవిత లక్ష్యాలు మనదవుతాయి. 

కర్మ జ్ఞాన యోగ భక్తీ | యా చౌమార్గీ ఈశ్వర ప్రాప్తీ | 
జరీ హీ చార చౌబాజూ నిఘతీ | తరీహీ పోంచవితీ నిజఠాయా | ||౧౫|| 

15. కర్మ, జ్ఞాన, భక్తి మరియు యోగం అనేవి భగవంతుని చేరుకోవటానికి ఉన్న నాలుగు త్రోవలు. నాలుగు వేరు త్రోవలైనా, ఈశ్వర ప్రాప్తి అనే ఒకే గమ్యానికి చేర్చుతాయి. 

భక్తీ హీ బాభుళవనీంచీ వాట | ఖాంచా ఖళగే అతీ బికట | 
ఎక పావలీ పరీ తీ నీట | హరీ నికట నేఈకీ | ||౧౬|| 

16. భక్తి అనేది తుమ్మవనం లాంటిది. గుంతలతో కూడిన అతి కష్టమైన త్రోవ. ఒక్కొక్క అడుగే వేస్తూ జాగ్రతగా నడిచే ఇరుకు మార్గం; ఎంత ఇరుకైనా, శ్రీహరిని చేరుకునే సమీపమైన మార్గమిదే. 

కాంటా టాళూని టాంకా పాయ | హాచి ఎక సులభ ఉపాయ | 
తరీంచ నిజధామ పావలా నిర్భయ | నిక్షూని గురూమాయ వదే హే | ||౧౭|| 

17. ప్రతి అడుగూ జాగ్రతగా వేస్తూ, ముళ్ళనుంచి తప్పించుకుని ముందుకు పోవటం ఒకటే సులభమైన ఉపాయం. అప్పుడే ఏ భయము లేకుండా మన శాశ్వత నివాసానికి చేరుకుంటామని గురుమాత స్పష్టంగా చెప్పారు. 

మనాచే మళె జై భక్తీ శింపిలే | వైరాగ్య ఖులే జ్ఞాన ఫులే | 
కైవల్య ఫళే చిత్సుఖ ఉఫలే అచూక చుకలే జన్మమరణ | ||౧౮|| 

18. మనసులోని మురికిని భక్తితో కడిగి వేస్తే, వైరాగ్యం పుడుతుంది. జ్ఞానం పెరుగుతుంది. మోక్షం ఫలిస్తుంది. ఆత్మ ఆనందంతో పరవశిస్తుంది. జనన మరణాలు కూడా అప్పుడే తప్పుతాయి. 

మూళ పరమాత్మా స్వయంసిద్ధ | తోచి సచ్చిదానంద త్రివిధ | 
ఉపాధీ యోగే ఝాలా ప్రబుద్ధ | ప్రగట బోధ భక్తార్థ | ||౧౯|| 

19. అన్నిటికీ మూలమైన పరమాత్మ సంపూర్ణమైన వాడు. అతడే మూడు విధాలైన సత్, చిత్, ఆనందుడు. ఆకారంలేని ఈ చైతన్యము, భక్తులకు జ్ఞానాన్ని బోధించటానికి, జాగృతమై ఒక ఆకారాన్ని దాల్చుతుంది. 

జైసా తో యా త్రైగుణ్యే వ్యక్త | మాయాహీ హోఊన క్రియా ప్రయుక్త | 
సత్వ రజ తమా చాళవీత | కరీ సువ్యక్త నిజగుణ | ||౨౦|| 

20. రూపం లేని పరమాత్మ, సత్వ రజ తమో గుణాలనే మూడు గుణాలతో ఆకారం దాల్చిన వెంటనే, మాయ కూడా జాగృతమై, సత్వ రజ తమో గుణాలను స్పష్టంగా తెలియ చేసింది. 

మృత్తికేచా విశిష్ట ఆకార | తయా నామ ఘట సాచార | 
ఘట ఫుటతా నామ రూప వికార | నిఘూని పార జాతాత | ||౨౧|| 

21. మట్టితో తయారు చేసిన ఒక ప్రత్యేకమైన ఆకారాన్ని కుండ అని అంటారు. ఆ కుండ బ్రద్దలయితే, దానికున్న పేరు, రూపం, వికారాలు పోతాయి.

హే అఖిల జగ మాయే పాసావ | పరస్పరా కార్య కారణ భావ | 
మాయాచి ప్రత్యక్ష సావయవ | హోఊని ఉద్భరవలీ జగరూపే | ||౨౨|| 

22. ఈ ప్రపంచం అంతా మాయ పుట్టించింది. అందువలన, కారణం-కార్యంకు గల సంబంధమే, మాయకు ఈ ప్రపంచానికి, ఉంటుంది. నిజానికి, మాయయే ఒక రూపం దాల్చి, ఈ ప్రపంచంగా మారింది. 

జగా ఆధీ మాయేచీ స్థితీ | పాహూ జాతా నాహీ వ్యక్తి | 
పరమాత్మరూపీ లీన హోతీ | పరమ అవ్యక్తీ సంచలీ | ||౨౩|| 

23. ఈ రూపం దాల్చక మునుపు, మాయను గమనిస్తే, అప్పుడు మాయ ఆకారం లేకుండా పరమాత్మలో లీనమై కనిపించకుండా ఉండేది. 

వ్యక్త హోతాంహీ పరమాత్మరూప | అవ్యక్త తరీ హీ పరమాత్మరూప | 
ఎవంచ హీ మాయా పరమాత్మరూప | అభేదరూప పరమాత్మీ | ||౨౪|| 

24. అంటే, కనిపించినప్పుడూ పరమాత్మ రూపమే, కనిపించకుండా ఉన్నప్పుడూ పరమాత్మ రూపమే. ఇలా, మాయ పరమాత్మయొక్క ప్రతిరూపం. అంతే కాని, ఈ మాయ పరమాత్మనుంచి వేరు కాదు. 

మాయేనే తమోగుణాపాసూన | కేలే జడపదార్థ నిర్మాణ | 
నిర్జీవ చలన వలన శూన్య | క్రియా పూర్ణ హీ ప్రథమ | ||౨౫|| 

25. తమో గుణంనుంచి, చలనం లేని నిర్జీవమైన వస్తువులను, మాయ నిర్మించింది. ఇదే ఆమె చేసిన మొదటి పని. 

మగ మాయేచ్యా రజోగుణీ | పరమాత్మచిద్గురణాచీ మిళణీ | 
హోతా ఉఘడలీ చైతన్య ఖాణీ | స్వభావగుణీ ఉభయాంచే | ||౨౬|| 

26. తరువాత, రజో గుణం మరియు పరమాత్మయొక్క జీవకళ - ఈ రెండింటిని కలిపి, ప్రపంచంలోని శక్తిని మాయ నిర్మించింది. ఈ జీవశక్తికి ఆ రెండు గుణాలూ ఉన్నాయి. 

పుఢే యా మాయేచా సత్త్వగుణ | కరీ బుద్ధితత్త్వ నిర్మాణ | 
తేథ పరమాత్మ్యాచా ఆనందగుణ | మిసళతా ఖేళా సంపూర్ణతా | ||౨౭|| 

27. చివరిగా, తనలోని సత్త్వ గుణం మరియు పరమాత్మలోని ఆనందాన్ని కలిపి, మాయ బుద్ధి తత్త్వాన్ని నిర్మించింది. అక్కడితో, ఆ లీల ముగిసింది. 

ఎవం మాయా మహా వికారీ | క్రియోపాధి జో న స్వీకారీ | 
పూర్వోక్త పదార్థాతే న కరీ | త్రిగుణ తోంవరీ అవ్యక్త | ||౨౮|| 

28. అలా మాయ ఎన్నో రూపాలు దాల్చగలదు. దీనికోసం ఆమెను పురిగొల్పనంత వరకు, పైన తెలిపిన నిర్మాణం ఏదీ జరగదు. అవి నిర్మించనంత వరకు, సత్త్వ, రజ మరియు తమస్‍ అనే త్రిగుణాలు కనిపించకుండానే ఉంటాయి. 

గుణానురూప క్రియా కాంహీ | న కరితా మాయా వ్యక్త నాహీ | 
రాహూ శకే అవ్యక్త పాహీ | స్వయే జై సేవీ అక్రియత్వ | ||౨౯|| 

29. ఈ త్రిగుణాలతో మాయ మేలుకునే వరకు, మాయ కనిపించదు. అంటే, ఏ నిర్మాణమూ చేయకుండా ఉన్నంత వరకు, మాయ కూడా కనిపించకుండానే ఉంటుంది. 

మాయా కార్య పరమాత్మ్యాచే | జగ హే కార్య త్యా మాయేచే | 
సర్వం ఖల్విదం బ్రహ్మత్వాచే | ఏక్య తిహీంచే తే హేంచి | ||౩౦||

30. మాయ పరమాత్మ వలన పుట్టింది. ఈ జగత్తు మాయ వలన పుట్టింది. ‘సర్వం ఖల్విదం బ్రహ్మ’ - కనిపించే జగత్తంతా బ్రహ్మయే అన్న ఈ తత్త్వం, బ్రహ్మ మాయ మరియు ఈ ప్రపంచం ఈ మూడు ఒక్కటే అని తెలుపుతుంది. 

ఏసీ జే హే అభేద ప్రతీతి | కైసేని ప్రాప్తహోయ నిశ్చితీ |
ఏసీ ఉత్కటేచ్ఛా జయా చిత్తీ | వేద శ్రుతి పహావీ | ||౩౧||

31. ఈ మూడూ ఒక్కటే అన్న సంగతిని, అనుభవంతో తెలుసుకోవాలని అనుకునే వారు, వేద శాస్త్రాలను చదవాలి. 

సారాసార విచారశక్తి | వేదశాస్త్ర శ్రుతి స్మృతి |
గురూ వేదాంత వాక్య ప్రతీతి | పరమానంద ప్రాప్తి దే | ||౩౨||

32. శృతి, స్మృతి, మరియు వేద శాస్త్రాలను చదివితే, నిజానిజాలను తెలుసుకునే శక్తి పెరిగి, గురువుయొక్క మాటలే వేదాంతం అనే అనుభవం కలిగి, పరమానందం లభిస్తుంది. 

“మాఝియా భక్తాంచే ధామీ | అన్నవస్త్రాస నాహీ కమీ” |
యే అర్థీ శ్రీసాఈ దే హమీ | భక్తాంసీ నెహమీ అవగత | ||౩౩||

33. “నా భక్తుల ఇళ్ళలో అన్నానికి బట్టకు లోటుండదని” సాయి చెప్పిన మాట, సాయి భక్తులకు బాగా తెలిసిన సంగతే. 

“మజ భజతీ జే అనన్యపణే | సేవితీ నిత్యాభియుక్తమనే |
తయాంచా యోగక్షేమ చాలవిణే | బ్రీద హే జాణే మీ మాఝే” | ||౩౪||

34. ‘నన్నే భజించే వారిని, ఎప్పుడూ పవిత్రమైన మనసుతో నన్ను సేవించే వారిని, రక్షించి, వారి యోగ క్షేమాలు చూసుకోవటం నా కర్తవ్యం అని తెలుసుకొండి’. 

హేంచ భగవద్గీషతా వచన | సాఈ మ్హణతీ మానా ప్రమాణ |
నాహీ అన్నావస్త్రాచీ వాణ | తదర్థ ప్రాణ వేంచూ నకా | ||౩౫||

35. అన్న ఈ భగవద్గీతలోని మాటను ప్రమాణంగా తీసుకోండి. ఇక్కడ అన్నానికి, బట్టకు కొరతే ఉండదు. వాని కొరకు మీ శక్తిని ఉపయోగించి ప్రయత్నించకండి. 

దేవద్వారీ మాన వ్హావా | దేవాపుఢేంచి వ పదర పసరావా |
తయాచాచ ప్రసాద జోడావా | మాన సోడావా లౌకికీ | ||౩౬||

36. దేవుని తలపుల దగ్గర తలను వంచండి. దేవుని ఎదుటే కొంగు చాచండి. దేవుని అనుగ్రహాన్ని పొందటానికి ప్రయత్నించండి. అంతే కాని, లౌకికమైన గౌరవ మర్యాదల కోసం ప్రాకులాడటం వదిలిపెట్టండి. 

కాయ లోకీ మాన డోలవిలీ | తితుక్యానేకా భరసీ భులీ |
ఆరాధ్య మూర్తి చిత్తీ ద్రవలీ | ధర్మే డబడబలీ పాహిజే | ||౩౭||

37. లోకులు మెచ్చుకున్నంత మాత్రాన, ఎందుకు పొంగిపోవాలి? అంతకంటే, మన శ్రమం వలన, మనం పూజించే దేవుడి మనసు కరుణతో కరిగిపోయి, దేవుడికే చెమటలు పట్టాలి. 

హేంచ ధ్యేయ లాగో గోడ | సర్వేంద్రియీ భక్తీంచే వేడ |
ఇంద్రియ వికారా భక్తీచే మోడ | ఫుటోత కోడ మగ కాయ | ||౩౮||

38. ఈ గురిమీదే ప్రీతి కలగాలి. మన అన్ని ఇంద్రియాలకు భక్తి పిచ్చి పట్టాలి. ఇంద్రియాల కోరికలన్నీ భక్తివైపే మొగ్గాలి. ఇలా అయినప్పుడు, ఇక వేరే కోరికలు ఏముంటాయి? 

సదైవ ఏసే భజన ఘడో | ఇతర కాంహీహీ నావడో |
మన మన్నామ స్మరణీ జడో | విసర పడో అవఘ్యాచా | ||౩౯||

39. ఎల్లప్పుడూ భజన జరగాలి. మనసు ఎప్పుడూ నీ నామస్మరణలోనే లీనమై ఉండాలి. మిగతా అన్ని సంగతులూ మరచిపోవాలి. 

నాహీ మగ దేహ-గేహ-విత్త | పరమానందీ జడేల చిత్త |
మన సమదర్శీ ఆణి ప్రశాంత | పరిపూర్ణ నిశ్చింత హోఈల | ||౪౦||

40. అప్పుడు ఈ దేహం, ఇల్లు, డబ్బు ఇవేవీ గుర్తుండవు. మనసు దైవికమైన ఆనందంతో నిండిపోతుంది. దీనితో నిశ్చయంగా, మనసు పక్షపాతం లేని దృష్టి కలిగి, పరిపూర్ణమైన ప్రశాంతతను పొందుతుంది. 

సత్సంగ కేలియాచీ ఖూణ | వృత్తీసి పాహిజే సమాధాన | 
నానాఠాయీ వసే జే మన | తే కాయ సల్లీన మ్హణావే | ||౪౧|| 

41. మంచి వాళ్ళతో కలిసి ఉంటే, మనసు తృప్తితో శాంతిస్తుంది. కాని, నిలకడ లేకుండా, అనేక విషయాలపై చంచలంగా తిరిగే మనసుకు, పరమాత్మ గురించి తల్లీనత ఎక్కడిది?

తరీ హోఊని దత్తావధాన | శ్రోతా భావార్థే పరిసిజే నిరూపణ | 
కరితా హే సాఈచరిత్ర శ్రవణ | భక్తిప్రవణ మన హోవో | ||౪౨|| 

42. శ్రోతలు ఈ సాయి చరిత్రను వింటే, మనసు భక్తివైపు మళ్ళుతుంది. అందుకు, సావధానులై, శ్రద్ధగా, భక్తి భావంతో ఈ కథను వినండి. 

కథా సంగతీ హోఈల తృప్తి | లాధేల చంచలమనా విశ్రాంతి | 
హోఈల తళమళీచీ నివృత్తి | సుఖ సంవిత్తి పావాల | ||౪౩|| 

43. కథలలోని సంగతులు విన్న కొద్దీ, చంచలమైన మనసుకు తృప్తి, విశ్రాంతి కలుగుతాయి. మనసులోని అలజడి అంతా మాయమై, శాంతి సుఖం లభిస్తుంది. 

ఆతా పూర్వీల కథానుసంధాన | మశీదీచే జీర్ణోద్ధరణ | 
రామజన్మాచే కథాకీర్తన | చాలవూ నిరూపణ పుఢారా | ||౪౪|| 

44. కాని ఇప్పుడు, మునుపటి కథను కొనసాగిద్దాం. జీర్ణావస్థలో ఉన్న మసీదును మరమ్మతు చేసిన సంగతి, శ్రీరామ జన్మ కథ గురించి మనవి చేస్తాను. 

భక్త ఎక గోపాళ¹ గుండ | జయాస బాబాంచీ భక్తి ఉదండ | 
ముఖీ బాబాంచే నాంవ అఖండ | కాళ కంఠణ యే రీతీ | ||౪౫|| 

45. గోపాల గుండు అనే భక్తునికి బాబా అంటే చాలా ప్రేమ, భక్తి. ఎల్లప్పుడూ బాబా పేరునే జపిస్తూ కాలం గడిపేవాడు. 

తయాస నవ్హతే సంతాన | పుఢే సాఈ ప్రసాదే కరూన | 
పావతా ఝాలా పుత్ర రత్న | చిత్త ప్రసన్న జాహలే | ||౪౬|| 

46. సంతానం లేని అతనికి, సాయి అనుగ్రహంతో కొడుకు పుట్టాడు. దీంతో అతనికి చాలా ఆనందమైంది. 

ఝాలే గోపాళ గుండాచే మానస | యాత్రా ఎక అథవా ఉరూస | 
భరవావా శిరడీగ్రామీ వర్షాస | హోఈల ఉల్హాస సర్వత్రా | ||౪౭|| 

47. తన లాగే అందరూ సంతోషంగా ఉండాలని, శిరిడీ గ్రామంలో, ప్రతి ఏడూ ఒక జాతర లేక ఒక ఉరుసును ఏర్పాటు చేయాలని గోపాల గుండుకు ఆలోచన కలిగింది. దాంతో అందరికీ బాగా ఉత్సాహం వస్తుందని అనుకున్నాడు. 

తాత్యా కోతే, దాదా కోతే | మాధవరావాది ప్రముఖ జనాతే | 
రూచలా విచార హా సకళాంతే | తయారీతే లాగలే | ||౪౮|| 

48. ఈ ఆలోచన రాగానే, తాత్యా కోతే, దాదా కోతే, మాధవరావు మొదలైన గ్రామ పెద్దలతో చెప్పగా, అది వారికీ నచ్చి, దాని కొరకు అన్ని ఏర్పాట్లను చేయసాగారు. 

పరీ యా వార్షిక ఉత్సవా లాగూన | ఆధీ ఎక నియమ నిర్బంధన | 
జిల్హాధికారీ యాంచే అనుమోదన | కరణే సంపాదన ఆవశ్యక | ||౪౯|| 

49. కాని, అప్పటి గ్రామ నియమం ప్రకారం, ఇలాంటి వార్షిక ఉత్సవానికి, ముందుగా జిల్లా అధికారియొక్క అనుమతిని పొందటం అవశ్యకము. 

తదర్థ ఉద్యోగ కరూ జాతా | గాంవీ జో ఎక కుళకర్ణీ హోతా | 
కుత్సితపణే ఉలటా జాతా | ఆలా మోడతా కార్యాంత | ||౫౦||

50. ఆ అనుమతి కోసం ప్రయత్నించగా, ఊళ్ళోని ఒక కులకర్ణి, చెడు బుద్ధితో వ్యతిరేకించి, అడ్డు తగిలాడు. 

కుళకర్ణీ జో ఆడవా పడలా | పహా కైసా పరిణామ ఆలా | 
యాత్రా భరూ నయే శిరడీలా | హుకూమ ఝాలా జిల్హ్యాచా | ||౫౧|| 

51. అలా కులకర్ణి అడ్డు పడినందుకు, శిరిడీలో జాతర జరగడానికి వీల్లేదని జిల్లా అధికారి ఆజ్ఞ జారీ అయింది. 

పరీ హీ యాత్రా భరావీ శిరడీంత | బాబాంచేహీ హేంచ మనోగత | 
ఆజ్ఞాపూర్ణ ఆశీర్వాద యుక్త | హోతీ తదర్థ ఝాలేలీ | ||౫౨|| 

52. అయినా, శిరిడీలో ఈ జాతర జరపాలని బాబాకూ ఇష్టంగానే ఉంది కనుక, వారి ఆశీర్వాదము, అనుమతి ఉన్నాయి. 

గ్రామస్థాంనీ పిచ్ఛా పురవిలా | జివాపాడ యత్న కేలా | 
అధికారియాంనీ హుకూమ ఫిరవిలా | మాన రాఖిలా సకళాంచా | ||౫౩|| 

53. బలమైన నిర్ధారణతో మరల గ్రామస్థులు ప్రయత్నించగా, అధికారులు తమ ఆజ్ఞను మార్చి, అందరికీ ఆనందాన్ని కలిగించారు. 

తెవ్హాపాసూన బాబాంచ్యా మతే | యాత్రా ఠరవిలీ రామనవమీతే | 
వ్యవస్థా పాహతీ తాత్యా కోతే | యాత్రా యేతే అపరంపార | ||౫౪|| 

54. బాబా అనుమతితో, అప్పటినుండి జాతరను రామనవమి రోజు జరపడానికి నిశ్చయమైంది. దాని ఏర్పాట్లన్నిటినీ తాత్యా కోతే చూసేవాడు. ఇప్పుడు కూడా, ప్రతి ఏటా ఉత్సవానికి జనం విపరీతంగా వస్తారు. 

త్యాచ రామనవమీచే దిసీ | భజన పూజన సమారంభేసీ | 
తాసే చౌఘడే వాజంత్రేసీ | యాత్రా చౌపాసీ గడగంజ | ||౫౫|| 

55. రామనవమి రోజున, రకరకాల బాజా భజంత్రీల నడుమ, పూజ, భజన కార్యక్రమాలు జరపబడ్డాయి. యాత్రికులు నలువైపులనుండి ఉత్సవాన్ని చూడటానికి శిరిడీకి వచ్చేవారు. 

వర్షాస దోన నవీ నిశాణే | సమారంభే హోఈ మిరవణే | 
మశీదీచే కళసాస బాంధణే | తేథేంచ రోవణే అఖేర | ||౫౬|| 

56. ప్రతి ఏడూ రెండు క్రొత్త పతాకాలను వాద్యాలతో ఊరేగించి తెచ్చి, మసీదు శిఖరానికి కట్టుతారు. వచ్చే ఏటివరకూ అవి అక్కడే ఉంటాయి. 

త్యాంతీల ఎక నిమోణకరాంచే² | దుజే నిశాణ దామూ అణ్ణాంచే³ | 
మిరవణే హోతే థాటామాటాచే | ఫడకతే కళసాచే అగ్రభాగీ | ||౫౭|| 

57. ఆ రెండు పతాకాల్లో ఒకటి నిమోంకరుది, ఇంకొకటి దామూ అణ్ణాది. ఆర్భాటంగా ఊరేగింపు ముగిశాక, అవి శిఖరంపై ఎగురుతుంటాయి. 

పుఢే రామనవమీచా ఉత్సవ | ఉరూసా పోటీ కైసా సముద్భచవ | 
పరిసా తే కథానక అభినవ | స్వానంద గౌరవ శిరడీంచే | ||౫౮|| 

58. రామనవమి ఉత్సవం, ఉరుసులోనుండి ఎలా వచ్చింది అన్న ఆశ్చర్యకరమైన కథను ఇప్పుడు వినండి. దీనివలన ఉత్సవం పైన, ఉరుసుపైన, శిరిడీకి ఉన్న గౌరవం మనకు తెలుస్తుంది. 

శకే అఠరాశే తెహతీస సాలీ | రామనవమీ ప్రథమ ఝాలీ | 
ఉరూసాపోటీ జన్మాస ఆలీ | తెథూన చాలలీ అవ్యాహత | ||౫౯|| 

59. శక సంవత్సరం ౧౮౩౩ (క్రి. శ. ౧౯౧౧) లో రామనవమి ఉత్సవం మొదటి సారి జరపబడింది. ఉత్సవం జరపాలనే ఆలోచన, ఉరుసునుంచి పుట్టింది. అప్పటినుండి, ఇప్పటి వరకు, ఏ అడ్డంకులూ లేకుండా ప్రతి ఏటా జరపబడుతుంది. 

ప్రసిద్ధ కృష్ణ జోగేశ్వర భీష్మ | తెథూన యా కల్పనేచా ఉగమ | 
కరావా రామజన్మోపక్రమ | లాధేల పరమ కల్యాణ | ||౬౦||

60. అందరి మేలు కోసం, రామ జన్మదినాన్ని ఉత్సవంగా జరపాలనే కోరిక మొదటి సారి కృష్ణ జోగేశ్వర భీష్మకు కలిగింది. ఈయన ప్రసిద్ధి చెందిన కీర్తనకారుడు. 

తేథ పర్యంత కేవళ ఉరూస | యాత్రా భరత అసే బహువస | 
త్యాంతూన హా జన్మోత్సవ సురస | ఆలా ఉదయాస తె సాలీ | ||౬౧|| 

61. అప్పటి వరకు, ప్రతి ఏడూ ఉరుసు జాతర మాత్రమే గొప్పగా జరపబడేవి. ఆ ఏడు, అందులోనుండే, శుభప్రదమైన రామ జన్మ దిన మహోత్సవం పుట్టింది.

ఎకదా భీష్మ స్వస్థచిత్త | వాడియామాజీ అసతా స్థిత | 
కాకా⁴ పూజాసంభార సమవేత | జావయా మశీదీంత ఉద్యుక్త | ||౬౨|| 

62. ఒక సారి, వాడాలో భీష్ముడు తీరికగా కూర్చుని ఉండగా, కాకా మహాజని పూజా సామగ్రితో మసీదుకు బయలుదేరాడు. 

అంతరీ సాఈదర్శన కాజ | వరీ ఉరూసాచీ హీ మౌజ | 
కాకా ఆధీంచ ఎక రోజ | శిరడీంత హజర ఉత్సావార్థ | ||౬౩|| 

63. మనసులో సాయిని చూడాలనే కోరిక, ఆ పైన ఉరుసు ఉత్సాహం, దీనితో కాకా మహాజని ఉత్సవానికై ఒక రోజు ముందుగానే శిరిడీలో హాజరయ్యేవాడు. 

పాహూనియా సమయ ఉచిత | భీష్మ తెవ్హా కాకాంస పుసత | 
సద్వృిత్తి ఎక మనీ స్ఫురత | ద్యాల కా మదత మజ లాగీ | ||౬౪|| 

64. అదే మంచి సమయం అనుకుని కాకాతో భీష్ముడు, ‘మనసులో నాకొక మంచి ఆలోచన వచ్చింది. దానిని చేయడానికి నీవు నాకు సహాయం చేస్తావా?’ అని అడిగాడు. 

యేథే వర్షాస భరతో ఉరూస | రామజన్మాచా హా దివస | 
తరీ జన్మోత్సవ సంపాదాయాస | ఆహే అనాయాస హీ సంధీ | ||౬౫|| 

65. ‘ప్రతి ఏడూ, రామనవమి రోజున ఇక్కడ ఉరుసు జరుగుతుంది. ఉరుసుతో పాటు, రామ జన్మోత్సవాన్ని కూడా ఏ శ్రమ లేకుండా జరపటానికి అవకాశం ఉంది’ అని అన్నాడు. 

కాకాంస ఆవడలా తో విచార | ఘ్యా మ్హణాలే బాబాంచా హోకార | 
ఆహే తయాంచ్యా ఆజ్ఞేవర | కార్యాస ఉశీర నాహీ మగ | ||౬౬|| 

66. అతని అభిప్రాయం కాకాకు నచ్చింది. ‘ముందు బాబా అనుమతి తీసుకో. వారి ఆజ్ఞ ఉండాలిగాని, కార్యానికి ఏం ఆలస్యం లేదు’ అని చెప్పాడు. 

పరీ ఉత్సవా లాగే కీర్తన | ఉభా రాహిలా తోహీ ప్రశ్న | 
ఖేడేగాంవీ హరిదాస కోఠూన | హీ ఎక అడచణ రాహిలీ | ||౬౭|| 

67. ఉత్సవంలో సంకీర్తన అవసరం. ఈ చిన్న గ్రామంలో కీర్తన చేసే హరిదాసు ఎక్కడినుండి వస్తాడు అన్న సమస్య మిగిలింది. 

భీష్మ మ్హణతీ మీ కీర్తనకార | తుమ్హీ ధరా పేటీచా స్వర | 
రాధాకృష్ణాబాఈ తయార | సుంఠవడా వేళేవర కరితీల | ||౬౮|| 

68. అందుకు భీష్ముడు ‘నేను కీర్తన చేస్తాను. నీవు హార్మోనియంతో శ్రుతి కలుపు. రాధాకృష్ణబాయి సొంఠిపుడి ప్రసాదం తయారు చేస్తుంది. 

చలా కీ మగ బాబాంకడే | విలంబ హే శుభకార్యా సాంకడే | 
శుభాసీ జై శీఘ్రత్వ జోడే | సాధే రోకడే తై కార్య | ||౬౯|| 

69. ‘పద, బాబా వద్దకు పోదాం. మంచి పనిలో ఆలస్యం జరిగితే సమస్యలు ఎదురౌతాయి. మంచి పనికి వేగాన్ని జోడిస్తే, ఆ పని తప్పక సాధించవచ్చు. 

చలా ఆపణ పుసావయాస | ఆజ్ఞా కీర్తన కరావయాస | 
ఏసే మ్హణతాంచ మశీదీస | దోఘే తే సమయాస పాతలే | ||౭౦||

70. ‘పద, మనమిద్దరమూ వెళ్ళి కీర్తన చేయటానికి బాబా అనుమతిని కోరుదాం’ అని అంటూ ఆ ఇద్దరూ మసీదుకు వెళ్ళారు. 

కాకా ఆరంభ కరితా పూజేతే | బాబాచ జాహలే ప్రశ్న పుసతే | 
కాయ వాడ్యాంత చాలలే హోతే | సుచేనాతే కాకాంనా | ||౭౧|| 

71. కాకా పూజను మొదలు పెట్టగానే, బాబాయే అతనిని “వాడాలో ఏం జరుగుతోంది?” అని అడిగారు. కాకాకు ఏమీ అర్థం కాక, అడగవలసిన ప్రశ్న అడగడం మరచిపోయాడు. 

తాత్కాళ బాబా భీష్మాప్రతీ | తోచ ప్రశ్న అన్యరీతీ | 
కా బువా కాయ మ్హణతీ | మ్హణవూని పుసతీ తయాంతే | ||౭౨|| 

72. వెంటనే బాబా అదే ప్రశ్నను మరో విధంగా భీష్మతో “ఏం బువా? ఏమిటి అంటున్నావు?” అని అడిగారు. 

తెవ్హా కాకాంస ఆఠవ ఝాలా | ఉద్దిష్టార్థ నివేదియేలా | 
విచార బాబాంచె మనాస రూచలా | నిశ్చిత కేలా ఉత్సవ | ||౭౩|| 

73. కాకాకు అప్పుడు గుర్తుకు వచ్చింది. తన ఉద్దేశాన్ని బాబాతో విన్నవించాడు. ఆ విషయం బాబాకు నచ్చింది. అలా ఉత్సవం నిశ్చయమైంది. 

దుసరే దివశీ ప్రాతఃసమయాలా | పాహూని బాబా గేలే లెండీలా | 
సభా మండపీ పాళణా బాంధిలా | థాట కేలా కీర్తనాచా | ||౭౪|| 

74. మరునాడు ఉదయమే, బాబా లెండీకి వెళ్ళడం చూచి, సభామండపంలో ఊయలను కట్టి, సంకీర్తనకు సిద్ధం చేసుకున్నారు. 

పుఢే వెళేవర శ్రోతే జమలే | బాబా పరతలే భీష్మ ఉఠలే | 
కాకా పేటీవర యేఊన బైసలే | బోలావూ పాఠవిలే తయాంనా | ||౭౫|| 

75. అనుకున్న వేళకు సరిగ్గా, శ్రోతలు గుమిగూడారు. బాబా తిరిగి వచ్చారు. భీష్ముడు లేచాడు. కాకా వచ్చి హార్మోనియం ముందు కూర్చున్నాడు. ఇంతలో, బాబా అతనిని రమ్మని కబురు పంపారు. 

“బాబా బోలావితీ తుమ్హాంస” | ఏకతా కాకాంచే పోటీ ధస్స| 
కాయ ఆలే న కళే మనాస | కథేచా విసర నా హోవో | ||౭౬|| 

76. ‘బాబా నిన్ను రమ్మంటున్నారు’ అన్న కబురు విని కాకా భయపడ్డాడు. ‘ఎందుకు పిలిచారో తెలియటం లేదు. కాని, కథలో ఏ అడ్డు రాకూడదు’ అని అనుకున్నాడు. 

ఏకూని బాబాంచే నిమంత్రణ | కాకాంచీ తెథేంచ ఝాలీ గాళణ | 
బాబా కా బరే క్షుబ్ధ మన | నిర్విఘ్న కీర్తన హొఈల నా | ||౭౭|| 

77. బాబాయొక్క పిలుపు కాకాను భయంతో కలవర పెట్టింది. ‘బాబా మనసులో ఎందుకు అలజడి? ఏ అడ్డూ రాకుండా కీర్తన జరుగుతుందా?’ 

పుఢే చాలతి మాగే పహాతీ | భీత భీత పాయర్యా చఢతీ | 
మందమంద పాఉలే పడతీ | చింతావర్తీ బహు కాకా | ||౭౮|| 

78. అని అనుకుంటూ, అడుగులు తడబడుతూ కాకా, వెనుకకు చూస్తూ, భయం భయంగా మెట్లు ఎక్కాడు కాని, ఆలోచనలోనే ఉన్నాడు. 

బాబా తయాంస కరితీ విచారణా | కశాస యేథే బాంధిలా పాళణా | 
కథా తాత్పర్య ఆణి యోజనా | ఏకూన మనా ఆనందలే | ||౭౯|| 

79. అతనిని బాబా “ఎందుకిక్కడ ఊయలను కట్టారు?” అని అడిగారు. కథా సంకీర్తన కోసమని చెప్పగా, విని బాబా చాలా ఆనందించారు. 

మగ తెథే జవళ నింబర | ఘేఊన తెథూన ఎక హార | 
ఘాతలా కాకాంచ్యా కంఠీ సుందర | భీష్మాకరితా దిలా దుజా | ||౮౦||

80. అక్కడే దగ్గరలో ఉన్న నింబారు వద్దనుండి అందమైన ఒక పూల మాలను తీసి కాకా మెడలో వేసి, ఇంకొక మాలను భీష్ముని కోసం ఇచ్చారు. 

పాళణ్యాచా ప్రశ్న పరిసతా | ఉపజలీ హోతీ మోఠీ చింతా | 
పరీ గళా తో హార పడతా | సర్వాంస నిశ్చింతతా జాహలీ | ||౮౧|| 

81. ఊయలను గురించి అడిగినప్పుడు అందరూ భయపడ్డారు. కాని, కాకా మెడలో మాల వేయగానే అందరికీ ఊరట కలిగింది.

ఆధీంచ భీష్మ బహుశ్రుత | వివిధ కథా పారంగత | 
కీర్తన జాహలే రసభరిత | ఆనంద అపరిమిత శ్రోతయా | ||౮౨|| 

82. భీష్ముడు ఎన్నో కథలను ఎన్నో చోట్ల చెప్పి, అందరి మెప్పులు పొందిన కథకుడు. దానితో సంకీర్తన చాలా ఉత్సాహంగా సాగింది. విన్నవారందరూ ఎంతో ఆనందాన్ని పొందారు. 

బాబాహీ తై ప్రసన్న వదన | జైసే దిధలే అనుమోదన | 
తైసాచ ఉత్సవ ఘేతలా కరవూన | కీర్తన భజన సమవేత | ||౮౩|| 

83. బాబా కూడా ఎంతో ప్రసన్నులయ్యారు. అనుమతిని ప్రసాదించినట్లే, భజన సంకీర్తనలతో ఉత్సవాన్ని చేయించుకున్నారు. 

రామజన్మాచియా అవసరీ | గులాల బాబాంచ్యా నేత్రాభీతరీ | 
జాఊని ప్రకటలే బాబా నరహరీ | కౌసల్యే మందిరీ శ్రీరామ | ||౮౪|| 

84. రాముడు పుట్టిన సమయం రాగానే, అందరూ గులాలు చెల్లుకున్నారు. అందులో కొంత, బాబా కళ్ళల్లో పడింది. అప్పుడు, కౌసల్య మందిరంలోని బాల రామునికి బదలుగా, బాబా నరసింహ స్వామి అవతారం దాల్చినట్టు అందరికీ అనిపించింది. 

గులాలాచే కేవళ మీష | రామజన్మాచా తో ఆవేశ | 
హోఈల అహం-రావణాచా నాశ | దుర్వృత్తి రాక్షస మరతీల | ||౮౫|| 

85. కాని, గులాలు కేవలం సాకు మాత్రమే. రాముని పుట్టుకతో బాబాకు వచ్చిన ఆవేశం అంతే. ఎందుకంటే, మనిషిలోని అహం మరియు ఇతర రాక్షస గుణాలకు రూపం దాల్చిన రావణుణ్ణి రాముడు హతమారుస్తాడు గనుక. 

ఎకాఎకీ ఆలా కోప | ప్రత్యక్ష నరసింహాచే రూప | 
సురూ ఝాలే శివ్యాశాప | వర్షావ అమూప జాహలా | ||౮౬|| 

86. అనుకోకుండా అలా బాబాకు కోపం రావడంతో, నరసింహ స్వామి అవతారంలా కనిపించి, తిట్లు మరియు శాపాల ప్రవాహాన్నే కురిపించారు. 

పాళణ్యాచే హోతీల తుకడే | రాధాకృష్ణా⁵ మనీ గడబడే | 
రాహీల కైసా ధడ హే సాంకడే | యేఊన పడే తిజలాగీ | ||౮౭|| 

87. ఇంత కోపంలో, ఎక్కడ బాబా ఊయలను ముక్కలు చేస్తారేమో, దాన్ని ఎలా భద్ర పరచాలి అని రాధాకృష్ణమాయికి మనసులో చింత పట్టుకుంది. 

సోడా సోడా లవకర సోడా | పాఠీస లాగతా తిచా లకడా | 
కాకా తెవ్హా సరకలే పుఢా | పాళణా సోడావయాతే | ||౮౮|| 

88. దాంతో, తొందర తొందరగా దానిని విప్పేయమని వెనుకనుంచి బలవంత పెట్ట సాగింది. అందుకు, కాకా ఊయలను విప్పటానికి ముందుకు జరిగాడు. 

తంవ తో బాబా అతి కావలే | కాకాచియా అంగావర ధాంవలే | 
పాళణా సోడణే జాగీంచ రాహిలే | వృత్తీవర ఆలే బాబాహీ | ||౮౯|| 

89. దీనితో, బాబా ఇంకా మండి పడి, చాలా కోపంతో కాకా మీదకు ఉరికారు. ఊయలను విప్పే పని ఆగిపోయింది. కొద్ది సేపటి తరువాత, బాబా శాంతించారు. 

పుఢే దుపారీ ఆజ్ఞా పుసతా | బాబా కాయ వదలే ఆశ్చర్యతా | 
ఎవ్హాంచ కైచా పాళణా సోడతా | ఆహే ఆవశ్యకతా అజూన | ||౯౦||

90. ఇదైన తరువాత, మధ్యాహ్నం సమయాన ఊయలను విప్పడానికి బాబా అనుమతిని కోరగా, చాలా ఆశ్చర్యంతో, “అప్పుడే ఊయలను ఎలా విప్పుతారు? ఇంకా దీని అవసరముంది కదా” అని బాబా అన్నారు. 

హీ ఆవశ్యకతా తరీ కసలీ | అన్యథా నవ్హే సాఈ-వచనావలీ | 
విచార కరితా బుద్ధి స్ఫురలీ | సాంగతా⁶ ఝాలీ న ఉత్సవాచీ | ||౯౧|| 

91. ‘ఆ అవసరమేమిటి?’ అని నాకు అనిపించింది. ఎందుకంటే సాయి మాటలు ఎప్పుడూ వృథా కావు. కాని, ఆలోచించగా బాబా చెప్పిన మాటలు నిజమే అని అనిపించింది. అసలు, ఉత్సవాలు ఇంకా పూర్తి కాలేదని తెలుసుకున్నాను. 

యేథవరీ జరీ ఉత్సవ ఝాలా | దుసరా దిన జో నాహీ ఉగవలా | 
నాహీ ఝాలా జో గోపాళకాలా | ఉత్సవ సరలా న మ్హణావే | ||౯౨|| 

92. ఆ రోజుకు ఉత్సవాలు ముగిశాయి. కాని, మరుసటి రోజు గోపాల కాలా జరిగే వరకు, ఉత్సవాలు పూర్తి అయ్యాయని అనుకోలేము. 

ఎణే ప్రమాణే దుసరే దినీ | గోపాలకాలా కీర్తన హోఊనీ | 
పాళణా మగ సోడాయా లాగునీ | ఆజ్ఞా బాబాంనీ దీధలీ | ||౯౩|| 

93. ఇలా, రెండవ రోజు గోపాల కాలా, సంకీర్తన జరపబడ్డాయి. ఆ తరువాత, ఊయలను విప్పటానికి బాబా అనుమతిని ఇచ్చారు. 

పుఢీల వర్షీ భీష్మ నవ్హతే | బాళాబువా సాతారకరాంతే | 
కీర్తనార్థ ఆణవిణే హోతే | జాణే కవఠ్యాతే⁷ తయాంనా | ||౯౪|| 

94. తరువాతి సంవత్సరం భీష్మకు వీలు పడలేదు. అందుకు సంకీర్తన కోసం బాలబువా సాతారకరును పిలిపించాలని అనుకున్నారు. కాని, అతను కవఠ్యా అనే చోటుకి వెళ్ళవలసినందు వలన, అతడు కూడా రాలేక పోయాడు. 

మ్హణూన బాళాబువా భజనీ | ప్రసిద్ధ అర్వాచీన తుకా మ్హణూని | 
ఘేఊని ఆలే కాకా మహాజనీ | ఉత్సవ త్యా హాతూని కరవిలా | ||౯౫|| 

95. అందువలన, అర్వాచీన తుకారామని పేరు పొందిన బాలబువా భజని అనే భక్తుని, కాకా మహాజని తీసుకుని వచ్చాడు. అతనితో ఉత్సవాన్ని జరిపించారు. 

హేహీ జరీ మిళాలే నసతే | కాకాచ కీర్తనార్థ ఉభే రహాతే | 
దాసగణూకృత ఆఖ్యాన త్యాంతే | పాఠచి హోతే నవమీచే | ||౯౬|| 

96. ఆ బాలబువా కూడా దొరకని వేళలో, కాకాయే కీర్తనకు సిద్ధంగా ఉన్నాడు. దాసగణు రచించిన రామనవమి కథ అతనికి బాగా తెలుసు. 

తిసరే వర్షీ సాతారకర | బాళాబువాంచేచ శిరడీవర | 
ఆగమన జాహలే వేళేవర | కైసే సాదర పరిసా తే | ||౯౭|| 

97. మూడవ సంవత్సరం, సమయానికి సరిగ్గా, శిరిడీకి బాలబువా సాతారకరు వచ్చాడు. ఇది ఎలా జరిగిందో, ఇప్పుడు శ్రద్ధగా వినండి. 

ఏకూని సాఈబాబాంచీ కీర్తీ | దర్శన కామ ఉద్భ వలా చిత్తీ | 
పరీ మార్గాంత పాహిజే సంగతీ | లాభేల కేఉతీ హీ ఇచ్ఛా | ||౯౮|| 

98. సాయిబాబా కీర్తిని విని, వారిని దర్శించుకోవాలని బాలబువా మనసులో కోరిక కలిగింది. కాని, ఎవరన్నా ఒకరు తోడు కావాలి. ఎవరు దొరుకుతారా అన్నదే అతని ఆలోచన. 

బాళాబువా స్వయే హరిదాస | సాతార్యాకడే మూళ రహివాస | 
ముంబాపురీ పరెళాస | హోతా నివాస యే సమయీ | ||౯౯|| 

99. సాతారా మూల వాసి అయిన బాలబువా స్వయంగా హరిదాసు. కాని, అప్పుడు ముంబయిలోని పరేల్‍ అన్న ప్రదేశంలో నివసిస్తున్నాడు. 

బిర్హాడ సిద్ధకవఠే మ్హణూన | సాతారా జిల్హ్యాంత దేవస్థాన | 
తెథే రామనవమీచే కీర్తన | వర్షాసన బువాంస | ||౧౦౦||

100. సాతారా జిల్లాలో ‘బిర్హాడు సిద్ధ కవఠ్యా’ అనే చోట ఒక దేవస్థానం ఉంది. రామనవమికి అక్కడ సంకీర్తన చేయడానికి అతనికి, ప్రతి ఏడూ కొంత డబ్బు ఇచ్చేవారు. 

ఆషాఢీచీ ఎకాదశీ | రామనవమీ చైత్ర మాసీ | 
యా దోన వార్షిక ఉత్సవాంసీ | బాళాబువాంసీ సంబంధ | ||౧౦౧|| 

101. చైత్ర మాసంలో శ్రీరామనవమి (మార్చ - ఏప్రిల్) మరియు ఆషాఢ ఏకాదశి (జులై - ఆగస్ట్) ఈ రెండు వార్షిక ఉత్సవాలు జరపడానికి బువా నియమింప బడ్డాడు.

బాదశాహీ⁸ సనద పాహతా | బడే బాబాంచే ఖర్చాకరితా | 
రూపయే చతుర్వింశతీ శతా | మూళ వ్యవస్థా సంస్థానీ | ||౧౦౨|| 

102. మొఘల్ బాదుషా అక్బర్ శాసనం ప్రకారం, ఆ సంస్థానానికి (సాంగ్లి) అక్కడి దేవుని ఖర్చు కోసం నూట ఇరవై నాలుగు రూపాయలు మంజూరు చేయబడింది. దాని ప్రకారమే ఆ సంస్థానము ఖర్చు పెట్టేది. 

అసో యా దోన ఉత్సవాంలాగీ | రూపయే త్రింశత బువాంచీ బిదాగీ | 
పరీ తే వర్షీ కవఠ్యాస మరగీ⁹ | పడలే ప్రసంగీ గ్రామస్థ | ||౧౦౩|| 

103. అందులో భాగంగా, బాలబువాకు ఈ రెండు ఉత్సవాల కోసం ముప్పై రూపాయలు సంభావన ఇచ్చేవారు. కాని, ఆ సంవత్సరం కవఠ్యాలో కలరా మహమ్మారి వచ్చి, గ్రామస్థులు కష్టాల్లో పడ్డారు. 

తేణే రామనవమీ రాహిలీ | బువాంస తెథూన పత్రే ఆలీ | 
యావే ఆతా పుఢీల సాలీ | గ్రామచి ఖాలీ ఝాలాసే | ||౧౦౪|| 

104. దానివలన, ఊరు ఖాళీ అయిపోయింది. రామనవమి ఉత్సవం ఆగిపోయింది. వచ్చే సంవత్సరం రమ్మని, బువాకు ఉత్తరం వచ్చింది. 

సారాంశ రామాచీ సేవా చుకలీ | బిదాగీ హీ జాగీ రాహిలీ | 
శిరడీస జావయా సంధీ ఫావలీ | భేట ఘేతలీ దీక్షితాంచీ¹⁰ | ||౧౦౫|| 

105. మొత్తానికి, రాముని సేవా భాగ్యం బువాకు తప్పిపోయింది. సంభావన కూడా ఆగిపోయింది. దాంతో అతనికి శిరిడీ వెళ్ళటానికి ఒక అవకాశం దొరికింది. వెంటనే వెళ్ళి దీక్షితును కలుసుకున్నాడు. 

దీక్షిత బాబాంచే పరమభక్త | శిరడీ గమనాచా మనోగత | 
పురేల త్యాంనీ ఆణితా మనాంత | స్వార్థ పరమార్థ సాధేల | ||౧౦౬|| 

106. ‘బాబాయొక్క పరమ భక్తుడైన దీక్షితు తలుచుకుంటే, శిరిడీ వెళ్ళాలన్న తన కోరికను తీర్చగలడు. స్వార్థం పరమార్థం రెండు సాధించుకోవచ్చు’ అని బువా ఆలోచించాడు. 

వదతీ తై తే దీక్షితాంలాగూన | యందా రాహిలే వర్షాసన | 
ఘ్యావే వాటే బాబాంచే దర్శన | తెథేంచ కీర్తన కరావే | ||౧౦౭|| 

107. అలా అనుకుని అతడు దీక్షితుతో ‘ఈ ఏడు వార్షికోత్సవం ఆగిపోయింది. అందువలన బాబా దర్శనం చేసుకొని అక్కడే సంకీర్తన కూడా చేయాలని ఉంది’ అని చెప్పాడు. 

భాఊసాహేబ తెవ్హా వదతీ | బిదాగీచీ నాహీ నిశ్చితీ | 
దేణే న దేణే బాబాంచే హాతీ | లాగేల సంమతి కీర్తనాసీ | ||౧౦౮|| 

108. అందుకు భావుసాహేబు దీక్షితు అతనితో ‘సంభావన గురించి నిశ్చయంగా చెప్పటం కష్టం. మీరు అక్కడ కీర్తన చేయటానికి కూడా, బాబా అనుమతి అవసరమే’ అని అన్నాడు. 

ఇతుకే సంభాషణ చాలలే అసతా| కాకా మహాజనీ యేఊని అవచిత్తా | 
శిరడీప్రసాద ఉదీ వాటితా | శుభశకునతా గమలీ తే | ||౧౦౯|| 

109. ఇలా వారిద్దరి సంభాషణ జరుగుతుండగా, అకస్మాత్తుగా అక్కడికి కాకా మహాజని వచ్చి, శుభ శకునంలా శిరిడీ ప్రసాదాన్ని, ఊదిని అందరికి పంచి పెట్టాడు. 

తేచ వేళీ మహాజనీ | ఆలే హోతే శిరడీహునీ | 
క్షేమ కుశల వృత్త కళవూనీ | మగ నిజ సదనీ పరతలే | ||౧౧౦||

110. శిరిడీనుండి కాకా మహాజని అప్పుడే వచ్చాడు కనుక, శిరిడీలో అంతా క్షేమమే అని తెలిపి, వెంటనే తన ఇంటికి వెళ్ళిపోయాడు. 

అసో పుఢే బువాంప్రతీ | దీక్షిత తెంవ్హా పరమ ప్రీతీ | 
మ్హణతీ విచారీన బాబాంచీ సంమతీ | దిధల్యా నిశ్చితీ కళవీన | ||౧౧౧|| 

111. తరువాత, దీక్షితు చాలా ప్రేమగా బువాతో ‘బాబాను అడిగి తెలుసుకొని, వారు సమ్మతిస్తే, మీకు తప్పకుండా కబురు పెడతాను. 

పత్ర యేతా శిరడీస యావే | వాటఖర్చీలాగీ న భ్యావే | 
తదర్థ నలగే ఆపణా ఝిజావే | నిఃశంక అసావే మనాస | ||౧౧౨|| 

112. ‘నా ఉత్తరం అందగానే మీరు శిరిడీకి రండి. దారి ఖర్చులకు ఏం భయపడకండి. దానికోసం మీరేం కష్ట పడకుండా, ఏ అనుమానాలు లేక నిశ్చింతగా ఉండండి’ అని చెప్పాడు. 

అసో పుఢే దీక్షిత గేలే | బాబాంనీ అనుమోదనహీ దిధలే | 
బాళాబువా శిరడీస ఆలే | దర్శన ఘడలే యథేష్ట | ||౧౧౩|| 

113. తరువాత, దీక్షితు శిరిడీ వెళ్ళాడు. బాబా కూడా అనుమతిని ఇచ్చారు. బాలబువా శిరిడీకి వచ్చి, మనసారా సాయి దర్శనం చేసుకున్నాడు. 

సాఈబాబాంహీ సన్ముఖ సగళా | రామనవమీచా ఉత్సవ సోహళా | 
బాళాబువాంచ్యా హస్తే ఘేతలా | కరవూని నవలావ ప్రేమానే | ||౧౧౪|| 

114. సాయిబాబా కూడా విశేషమైన ప్రేమతో, తమ ఎదుట, కీర్తనను మరియు రామనవమి ఉత్సవాన్ని బాలబువాతో చేయించారు. 

బాళాబువాహీ మనీ తుష్టలే | చింతిలే కార్య పార పడలే | 
సాఈహీ ప్రసన్న చిత్త జాహలే | మనోరథ పురలే సర్వాంచే | ||౧౧౫|| 

115. తన కోరిక నెరవేరినందుకు బాలబువా చాలా సంతోష పడ్డాడు. సాయి కూడా ప్రసన్నులయ్యారు. అలా అందరి మనసులోని కోరికలన్నీ తీరింది. 

సంభావనాహీ యథాస్థిత | శతోపరీ పంచాశత | 
రూపయే ఘ్యావయా ఆజ్ఞా హోత | ఆనంద అపరిమీత బువాంస | ||౧౧౬|| 

116. బువాకు సంభావన కూడా తృప్తికరంగానే దొరికింది. బాబా ఆజ్ఞ ప్రకారం నూట యాభై రూపాయలు ఇవ్వటంతో, అతనికి విపరీతమైన ఆనందం కలిగింది. 

పంచవార్షిక కవఠ్యాచీ ప్రాప్తి | ఎకాచ ఉత్సవీ బాబా దేతీ | 
బాళాబువా కాం న ఆనందతీ | ఆభారీ హోతీ బాబాంచే | ||౧౧౭|| 

117. కవఠ్యాలో ఐదు సంవత్సరాలకు దొరికే సంభావనను బాబా ఒకే ఉత్సవానికి ఇస్తే, మరి బువా ఎందుకు ఆనందించడు? ఎందుకు బాబాకు కృతజ్ఞుడిగా ఉండడు? 

అసో పుఢే ఎకే దివశీ | దాసగణూ యేతా శిరడీసీ | 
దేవవిలా ప్రార్థూని బాబాంసీ | ఉత్సవ ప్రతివర్షీ తయాంస | ||౧౧౮|| 

118. కొంత కాలం తరువాత, దాసగణు శిరిడీకి వచ్చినప్పుడు, రామనవమి ఉత్సవాన్ని జరిపించే బాధ్యత, బాబా అనుమతితో, అతనికి అప్పగించ బడింది. 

తెథూని పుఢే హా కాలవరీ | హోతాహే జన్మోత్సవ గడగజరీ | 
అన్న సంతర్పణ ఆకంఠవరీ | మహారా పోరీ ఆనంద | ||౧౧౯|| 

119. అప్పటినుండి ఇప్పటివరకు, రామ జన్మోత్సవం ఎంతో వైభవంగా, ఆర్భాటంగా జరుగుతుంది. పీకల వరకు తినేలా అన్న సంతర్పణ ఉండడంతో పేదలకు, వారి పిల్లలకు చాలా ఆనందం కలిగింది. 

సమాధీచ్యా మహాద్వారీ | మంగల వాద్యాంచియా గజరీ | 
సాఈ-నామ-ఘోష అంబరీ | ఆనంద నిర్భరీ కోందాటే | ||౧౨౦||

120. రామనవమి రోజు, సమాధి మందిరంయొక్క మహాద్వారం దగ్గర మంగళ వాద్యాలతో, మేళ తాళాల నడుమ సాయి నామ ఘోష ఆకాశాన్ని తాకుతుంటే, ఆనందపు అలలు అన్ని చోట్ల వ్యాపిస్తాయి. 

జైసీ యాత్రా వా ఉరూస | తైసేంచ స్ఫురలే గోపాళ గుండాస | 
కీ త్యా జీర్ణ మశీదీస | రూప గోండస ఆణావే | ||౧౨౧|| 

121. ఉరుసు ఉత్సవం జరపాలనే కోరికలాగానే, జీర్ణావస్థలో ఉన్న మసీదును అందంగా పునరుద్ధరణ చేయాలనే కోరిక కూడా గోపాల గుండుకు కలిగింది.

మశీదీచాహీ జీర్ణోద్ధార | వ్హావా ఆపులే హస్తే సాచార | 
భక్త గోపాళ గుండాచా నిర్ధార | పాషాణ తయార కరవిలే | ||౧౨౨|| 

122. తన చేతుల మీదనే ఈ కార్యక్రమము జరగాలని నిశ్చయించుకుని, దానికై రాళ్ళను సిద్ధపరచాడు. 

పరీ హా జీర్ణోద్ధారయోగ | నవ్హతా వాటె గుండాచా భాగ | 
యా విశిష్ట కార్యాచా సుయోగ | ఆలా మనా జోగ పుఢావా | ||౧౨౩|| 

123. కాని, ఈ జీర్ణోద్ధరణ పని అతని భాగ్యంలో ఉండలేదు కాబోలు. కొంత కాలం తరువాత, బాబా మనసుకు నచ్చినట్లుగా ఈ పని జరిగే అవకాశం వచ్చింది. 

వాటే బాబాంచ్యా హోతే మనీ | కరావే హే నానాంనీ¹¹ | 
ఫరసబందీ మాగాహునీ | కరావీ కాకాంనీ¹² తదనంతర | ||౧౨౪|| 

124. ఈ జీర్ణోద్ధరణ పని నానా చాందోర్కరుతో చేయించాలని, తరువాత మసీదు నేలను కాకా దీక్షితుతో మరమ్మతు చేయించాలని, బాబా మనసులో ఉన్నట్లు అనిపించింది. 

తైసేంచ పుఢే ఘడూని ఆలే | ఆధీ ఆజ్ఞా మాగతా థకలే | 
మ్హాళసాపతీస¹³ మధ్యస్థీ ఘాతలే | అనుమోదన దిధలే బాబాంహీ | ||౧౨౫|| 

125. అలా కొంత కాలం గడిచింది. బాబా ఆజ్ఞను అడిగి, అడిగి, అందరూ అలసిపోయి, చివరకు మహల్సాపతితో మధ్యస్థం చేసుకోగా, అప్పుడు బాబా తమ అనుమతిని ఇచ్చారు. 

అసో జెవ్హా మశీదీసీ | నిశీంత ఎకా ఝాలీ ఫరసీ | 
తెథూన మగ దుసరేచ దివశీ | బాబా గాదీసీ బైసలే | ||౧౨౬|| 

126. దాంతో, మసీదు నేలను ఒక రాత్రిలోనే బాగు చేసారు. ఆ మరునాటినుంచే బాబా గద్దెపై కూర్చోవడం మొదలు పెట్టారు. 

అకరాసాలీ సభామండప | తోహీ ప్రచండ ఖటాటోప | 
కెవఢా తరీ మహావ్యాప | జాహలా థరకాంప సకళికా | ||౧౨౭|| 

127. క్రి. శ. ౧౯౧౧వ సంవత్సరంలో సభా మండపం తయారయింది. దానికోసం, విపరీతమైన ప్రయత్నంతో పాటు, ఎంతో కష్ట పడవలసి వచ్చింది. అంతే కాకుండా, అందరికీ ఎంతో భయం పుట్టుకొచ్చింది. 

తేహీ కార్య యేచ రీతీ | ఏసీచ సకల పరిస్థితీ | 
అసతా పూర్ణ కేలే భక్తీ | ఎకే రాత్రీంత సాయాసే | ||౧౨౮|| 

128. ఎలాగైనా, ఆ పని కూడా, భక్తులు చాలా కష్టపడి, ఒకే రాత్రిలో పూర్తి చేశారు. 

రాత్రీ ప్రయాసే ఖాంబ దాటావే | సకాళీ బాబాంనీ ఉపటూ లాగావే | 
అవసర సాధూని పున్హా చిణావే | ఏసే శిణావే సకళికీ | ||౧౨౯|| 

129. ఎంతో కష్టపడి రాత్రి పూట కంభాలను పాతితే, తెల్లవారగానే వాటిని బాబా ఊడ బెరకటం, భక్తులు అదను చూసుకొని మరల గట్టిగా పాతటం, ఇలా ఎంతో శ్రమ పడాల్సి వచ్చింది. 

సర్వానీ ఘాలావీ కాస | కరావా రాత్రీచా దివస | 
పురవావా మనాచా హవ్యాస | అతిసాయాస సోసుని | ||౧౩౦||

130. అయినా, భక్తులందరూ నడుం బిగించి, రాత్రనకా పగలనక, తమ కోరికను తీర్చుకోవటానికి, చాలా కష్టాలను సహించారు. 

ఆధీ యేథే ఉఘడే ఆంగణ | హోతే ఇవలేంసే పటాంగణ | 
సభామంటపా యోగ్య స్థాన | జాహలే స్ఫురణ దీక్షితా | ||౧౩౧|| 

131. మొదట, మసీదు ముందర ఖాళీ చోటు కొద్దిగానే ఉండేది. దీనినే ఒక సభా మండపంగా మార్చవచ్చని దీక్షితుకు అనిపించింది. 

లాగేల తితుకా పైకా లావూన | లోహాచే ఖాంబ కైచ్యా ఆణూన | 
బాబా చావడీస¹⁴ గేలేసే పాహూన | కామ హే సాధూన ఘేతలే | ||౧౩౨|| 

132. డబ్బును లెక్క చేయకుండా ఖర్చు చేసి, ఇనుప దూలాలనే తెప్పించి, బాబా చావడికి పడుకోవటానికి వెళ్ళినప్పుడు, ఈ పనిని పూర్తి చేశాడు. 

భక్తాంనీ రాత్రీచా కరావా దివస | ఖాంబ చిణావే కరూని సాయాస | 
చావడీంతూని పరతణ్యాచా అవకాశ | లాగావే ఉపటణ్యాస బాబాంనీ | ||౧౩౩|| 

133. భక్తులు రాత్రంతా కష్టపడి కంభాలను పాతటం, తెల్లవారి చావడినుండి బాబా రాగానే వానిని పీకి పారేయటం ఇలా పని జరిగింది. 

ఎకదా అత్యంత కోపాయమాన | ఎకా హాతీ తాత్యాంచీ మాన | 
దుజియానే ఎకా ఖాంబాస హాలవూన | ఉపటూన కాఢూ పహాత | ||౧౩౪|| 

134. ఒక సారి, బాబాకు చాలా కోపం వచ్చి, ఒక చేత్తో తాత్యా మెడను పట్టుకొని, రెండవ చేత్తో ఒక కంభాన్ని కదిపి ఊడపెరకాలని చూచారు. 

హాల హాలవూన కేలా ఢిలా | తాత్యాంచే¹⁵ మాథ్యాచా ఫేటా కాఢిలా | 
కాండే లావూన పేటవూని దిలా | ఖడ్డ్యాంత టాకిలా త్వేషానే | ||౧౩౫|| 

135. కంభాన్ని బాగా కదిలించి, ఒదులు చేశారు. తాత్యా తలపైని పాగా లాగేసి, అగ్గిపుల్ల గీసి, దానికి నిప్పంటించి, కోపంతో గుంతలో పారేశారు. 

తయా సమయీంచే తే డోళే | దిసత జైసే అనల గోళే | 
సన్మూఖ పాహీల కోణ త్యా వేళే | ధైర్య గేలే సకళాంచే | ||౧౩౬|| 

136. అప్పుడు, వారి కళ్ళు నిప్పు గోళాల వలె కనిపించింది. బాబా ముఖం చూసేంత ధైర్యం ఎవరికుండింది? అందరికీ ఏమి చేయాలో తెలియలేదు. 

లగేచ ఖిశాంత హస్త ఘాతలా | రూపయా ఎక బాహేర కాఢిలా | 
తోహీ తెథేంచ నిక్షేపిలా | జణో తో కేలా సుముహూర్త | ||౧౩౭|| 

137. వెంటనే బాబా తమ కఫ్నీ జేబులో చెయ్యి వేసి, ఒక రూపాయిని బయటకు తీసి, అప్పుడే మంచి ముహూర్తమన్నట్లుగా, ఆ గుంతలో పడేశారు. 

శివ్యా శాపాంచా వర్షావ ఝాలా | తాత్యాహీ మనీ బహు ఘాబరలా | 
ప్రసంగ బహు బికట ఆలా | ప్రకార ఘడలా కైసా హా | ||౧౩౮|| 

138. తిట్లను, శాపాలను, వర్షంలా కురిపించారు. మనసులోనే, తాత్యా చాలా గాబరా పడ్డాడు. కాని, ఇంతటి అయోమయ పరిస్థితి ఎలా ఎదురైంది? 

జన లోక విస్మయాపన్న | హే కాయ ఆజ ఆహే దుశ్చిన్హ | 
తాత్యా పాటిలావరీల హే విఘ్న | హోఈల నివారణ కైసే కీ | ||౧౩౯|| 

139. ఏం చేయాలో జనులకు, భక్తులకు తోచలేదు. ఎందుకు ఈ రోజు ఇన్ని దుశ్శకునాలు? ఈ బాధనుండి తాత్యాను ఎలా తప్పించటం? అందరి ఆలోచనలూ వీటి గురించే ఉండేవి. 

భాగోజీ¹⁶ శింధ్యానే ధీర కేలా | హళూ హళూ పుఢే సరకలా | 
తోహీ ఆయతాచ హాతీ సాంపడలా | యథేష్ట ఘుమసిలా బాబాహీ | ||౧౪౦||

140. భాగోజీ శిండే కొంచెం ధైర్యం చేసి, మెల్ల మెల్లగా ముందుకు నడిచాడు. కాని, అతడూ బాబా చేతికి చిక్కాడు. తమ ఇష్టమొచ్చినట్లు బాబా అతనిని బాగా గ్రుద్దారు. 

మాధవరావహీ¹⁷ హాతీ లాగలే | తెహీ విటాంచా ప్రసాద పావలే | 
జే జే మధ్యస్థీ కరావయా గేలే | వేళీంచ అనుగ్రహిలే బాబాంహీ | ||౧౪౧|| 

141. మాధవరావు కూడా వారి చేతికి దొరికిపోయాడు. అతనికి ఇటుక దెబ్బల ప్రసాదం లభించింది. ఎవరు మధ్యలో వచ్చినా, వారిని కూడా బాబా ఇటుక దెబ్బలతో అనుగ్రహించారు.

బాబా పుఢే జాఈల కోణ | కేవీ తాత్యాచీ కరావీ సోడవణ | 
మ్హణతా మ్హణతా క్రోధహీ క్షీణ | ఝాలా శమన బాబాంచా | ||౧౪౨|| 

142. ధైర్యంగా బాబా ముందుకు వెళ్ళి, తాత్యాను ఎవరు విడిపించగలరు, అని అందరూ ఆలోచిస్తుండగా, కొద్ది కొద్దిగా బాబా కోపం తగ్గి, చివరకు శాంతించారు. 

తాత్కాళ దుకానదార బోలావిలా | జరీకాంఠీ ఫేటా ఆణవిలా | 
స్వయే తాత్యాచే డోక్యాస బాంధిలా | శిరపావ దిధలా జణు త్యాస | ||౧౪౩|| 

143. వెంటనే అంగడివానిని పిలిపించి, జరీ అంచు ఉన్న తలపాగాను బాబా తెప్పించారు. తాత్యాను సన్మానిస్తున్నట్లు, తామే దానిని స్వయంగా అతని తలకు కట్టారు. 

ఆశ్చర్యచకిత లోక ఝాలా | కాయ కారణ యా రాగాలా | 
కిమర్థ తాత్యావరీ హా హల్లా | కేలా గిల్లా బాబాంనీ | ||౧౪౪|| 

144. ఇంతకూ అంత కోపం ఎందుకు? తాత్యాపై విరుచుకు పడటం, అరుపులు, తిట్లు, శాపనాలు ఎందుకు అని భక్తులు ఆశ్చర్యపోయారు. 

కోపాస చఢలే కింనిమిత్త | క్షణాంత పాహతా ప్రసన్నచిత్త | 
యాంతీల కారణ యత్కించిత | కోణాసహీ విదిత హోఈనా | ||౧౪౫|| 

145. బాబాకు అంత కోపం ఎందుకు వచ్చింది? అంతలోనే ఎలా శాంతించారు? తరువాత ఆ ఆనందం దేనికి? వీటన్నిటికీ కారణాలు ఎవరికీ అర్థం కాలేదు. 

కధీ అసత శాంత చిత్త | ప్రేమే గోష్టీ వార్తా వదత | 
కధీ న లాగతా నిమిష వా నిమిత్త | క్షుబ్ధ చిత్త అవచిత | ||౧౪౬|| 

146. బాబా ఎప్పుడూ చాలా శాంత స్వభావంతో ఉంటారు. ప్రేమతో కథలను, కబుర్లను చెబుతారు. కాని మరు నిమిషంలో, ఏ కారణం కనిపించగా, అకస్మాత్తుగా కోపం వచ్చి, మనసులో అలజడితో ఉంటారు. 

అసో ఏశా యా బాబాంచ్యా గోష్టీ | ఎక సాంగతా ఎక ఆఠవతీ | 
సాంగూ కోణతీ ఠేవూ కోణతీ | ప్రపంచ వృత్తీ బరవీ నా | ||౧౪౭|| 

147. ఇలా ఉంటాయి బాబా కథలు. ఒకటి చెప్పుతుంటే, ఇంకో కథ గుర్తుకు వస్తుంది. చెప్పలేనన్ని సంగతులుండగా, ఏది చెప్పాలి? ఏది మానాలి? పక్షపాతం సరికాదు కదా! 

కరవే న మజహీ ఆవడ నివడ | జైసీ జిలా మిళేల సవడ | 
తైసీ తీ శ్రోతియాంచీ హోడ | శ్రవణ కోడ పురవీల | ||౧౪౮|| 

148. నా ఇష్టాయిష్టాలతో కథలు చెప్పలేను కదా! సందర్భానికి సరిపడే కథ దానంతట అదే శ్రోతల ముందుకు వచ్చి, కథలను వినాలనే శ్రోతల కోరికను తీరుస్తుంది. 

పుఢీల అధ్యాయీ కరావే శ్రవణ | వృద్ధ ముఖశ్రుత పూర్వకథన | 
సాఈబాబా హిందూ కీ యవన | కరూ నిరూపణ యథామతి | ||౧౪౯|| 

149. తరువాతి అధ్యాయంలో, వృద్ధుల నోటినుండి విన్న వారి అనుభవాలను వినండి. సాయిబాబా హిందువా లేక ముసల్మానా అన్న సంగతి నాకు తెలిసినంత వరకు మీకు తెలియ చేస్తాను. 

దక్షిణామిషే ఘేఊన పైసా | జీర్ణోద్ధారర్థ లావిలా కైసా | 
ధోతీ పోతీ ఖండదుఖండసా | దేహ కైసా దండీత | ||౧౫౦|| 

150. దక్షిణ నెపంతో బాబా డబ్బు తీసుకొని, దేవాలయల జీర్ణోద్ధరణ కోసం ఖర్చు పెట్టడం, ధౌతి-పోతి మరియు ఖండయోగంతో తమ దేహాన్ని ఎలా కష్టపెట్టేవారు, 

కైసే పరార్థ వేఠీత కష్ట | నివారీత భక్తసంకట | 
పుఢీల అధ్యాయీ హోఈల స్పష్ట | శ్రోతే సంతుష్ట హోతీల | ||౧౫౧||

151. అందరి మంచి కోసం, బాబా ఎలా కష్టపడేవారు, భక్తుల సమస్యలను ఎలా నివారిస్తారు అన్న వివరాలు తరువాతి అధ్యాయంలో తెలిసి, అది విన్న శ్రోతలు తృప్తి పడతారు. 

| ఇతి శ్రీ సంతసజ్జన ప్రేరితే | భక్త హేమాడపంత విరచితే | 

 | శ్రీ సాఈ సమర్థ సచ్చరితే || రామజన్మోత్సవాదికథనం నామ | 
| షష్ఠోధ్యాయః సంపూర్ణః | 

||శ్రీసద్గురూ సాఈనాథార్పణమస్తు|| శుభం భవతు ||

 

టిపణీ: 

1. హే మోజణీ ఖాత్యాత సర్వ్హేఅర అసూన యాంచ్యావర సాఈబాబాంచీ ఫార కృపా అసే. 

2. యాంచే పూర్ణ నావ శంకరరావ రఘునాథ దేశపాండే ఊర్ఫ నానాసాహేబ నిమోణకర. 

3. అహమదనగరచే బాబాంచే ఎక ఫార జునే కాసార జాతీచే భక్త ఆహేత. 

4. లక్ష్మణ గణేశ ఊర్ఫ కాకా మహాజనీ. 

5. హా రామజన్మాస లాగణారా పాళణా యా బాఈంనీ పురవిలా హోతా. 

6. సంపూర్ణతా. 

7. ‘బిర్హాడ సిద్ధకవఠే’ మ్హణూన సాతారా జిల్హ్యాత ఎక గావ ఆహే. తేథీల రామనవమీచ్యా ఉత్సవాచే వర్షాసన యా బువాంస ఆహే. 

8. హీ సనద అకబర బాదశాహపాసూనచీ ఆహే వ తో ఖర్చ వ శివరాత్రీచ్యా ఉత్సవాచా ఖర్చ వగైరేసహ యా దేవస్థానాచే ఇతర సర్వ ఖర్చ సాంప్రత సాంగలీ సంస్థానమార్ఫత చాలతాత, అసే సమజతే. సారాంశ, హే దేవస్థాన ఫార జునే వ సాంగలీ సంస్థానచ్యా అధీచే ఆహే. 

9. మహామారీ. 

10. హరీ సీతారామ ఊర్ఫ కాకాసాహేబ దీక్షిత. 

11. నానాసాహేబ చాందోరకరాంనీ. 

12. కాకాసాహేబ దీక్షిత. 

13. హే ఎక సోనార జ్ఞాతీతీల బాబాంచే పరమ భక్త హోతే. 

14. సాఈబాబా ఎక రాత్ర మశీదీత ఆణి ఎక రాత్ర జవళచ్యా సరకారీ చావడీత రాహత ఆణి పున్హా దుసర్యా దివశీ సకాళీ మశీదీత పరత యేత, అశీ త్యాంచీ నిత్యాచీ వహివాట అసే. తే రాత్రీ సుమారే నఊ వాజతా చావడీత పుష్కళ భక్త మండళీసహ వాజత గాజత జాత అసత. తే మశీదీచే కంపాఊండాబాహేర పడలే కీ రాత్రీ యా మండపాచ్యా కామాలా సురువాత వ్హావీ. 

15. తాత్యా గణపత కోతే పాటీల - బాయజాబాఈంచే చిరంజీవ. 

16. యాచే ముఖహస్తపాదాది సర్వ అవయవ మహావ్యాధీనే గ్రస్త అసల్యాముళే లోక యాచ్యా వార్యాస ఉభే రాహత నసత. తథాపి, హా బాబాంచా ఇతకా భక్త హోతా కీ బాబా మశీదీత నిత్య సకాళీ ఆపల్యా హాతాపాయాంస తళవ్యాపాసూన కోపరా ఢోపరాపర్యంత యాచ్యాపాసూన తూప చోళవూన ఘేత ఆణి మశీదీ పాసూన లేండీపర్యంతచ్యా నిత్యాచ్యా ఫేరీత హాచ సాఈబాబాంవర ఎకా హాతానే ఛత్రీ ధరూన వ దుసర్యా హాతానే పాణ్యానే భరలేలే టమరేల ఘేఊన బాబాంచ్యా బరోబర లేండీవర జాత యేత అసే. 

17. మాధవరావ దేశపాండే, యాంచ్యావర బాబాంచే అత్యంత ప్రేమ అసే. లడివాళపణే బాబాంస అరే తురే మ్హణణ్యాచీ సలగీ కోణాచ్యాహీ నశిబీ నవ్హతీ.