శ్రీ సాఈసచ్చరిత
|| అథ శ్రీసాఈసచ్చరిత || అధ్యాయ ౪౮ వా||
||శ్రీ గణేశాయ నమః||శ్రీ సరస్వత్యై నమః||
||శ్రీ కులదేవతాయై నమః||శ్రీ సీతారామచంద్రాభ్యాం నమః||
||శ్రీ సద్గురుసాఈనాథాయ నమః||
ఆతా హా అధ్యాయ కరితా సురూ | జయా అత్యంత శ్రవణాదరూ |
ఏసా శ్రోతా లాగలా విచారూ | గురు కీ సద్గురూ శ్రీసాఈ | ||౧||
1. శ్రీసాయి గురువా, లేక సద్గురువా అని అత్యంత శ్రద్ధతో ఉన్న ఒక శ్రోత, ఈ అధ్యయాన్ని ఆరంభిస్తుండగా, ప్రశ్నించారు.
జేణే శ్రీసాఈసమర్థచరణా | మిళతీల ఖుణా సద్గురూచ్యా | ||౨||
2. వారిని సంతృప్తి పరచటానికి, సద్గురువుయొక్క లక్షణాలను సంక్షిప్తంగా చెబుతాను. దానితో సాయి సమర్థునిలో ఉన్న సద్గురువుయొక్క గుణాలను గుర్తించవచ్చు.
జేథూని ప్రాప్త వేదాధ్యయన | అథవా సాహీ శాస్త్రాంచే జ్ఞాన | జిహీ కరవిలే వేదాంత నిరూపణ | జ్ఞాతే న సద్గురు మ్హణతీ తయా | ||౩||
3. ఎవరినుంచి వేదాలను అధ్యయనం చేస్తామో వారిని, ఎవరినుంచి షట్శాస్త్రాల జ్ఞానాన్ని పొందుతామో వారిని, వేదాంతాలను నిరూపించేవారిని, జ్ఞానులు సద్గురువులని అనరు.
కోణీ ఎక వాయు కోండితీ | తప్త ముద్రా ధారణ కరితీ | బ్రహ్మానువాదే శ్రోతయా రిఝవితీ | జ్ఞాతే న సద్గురు మ్హణతీ తయా | ||౪||
4. ప్రాణాయామంతో శ్వాసను బిగబట్టి నిగ్రహించే వారిని, దేహం మీద కాచబడిన ధాతువులతో బొమ్మలను వేసుకున్నవారిని, బ్రహ్మగురించి వ్యాఖ్యానించి శ్రోతల మనసులను రంజింప చేసే వారిని కాని, జ్ఞానులు సద్గురువులు అని అనరు.
శిష్యా శాస్త్రోక్త మంత్ర హీ దేతీ | జప కరావయా ఆజ్ఞా కరితీ | హోఈల కేవ్హా ఫలప్రాప్తీ | విశ్వాస న చిత్తీ కోణాహీ | ||౫||
5. కొందరు శాస్త్రాల ప్రకారం శిష్యులకు మంత్రాలను ఉపదేశించి, జపించమని ఆజ్ఞాపిస్తారు. కాని అవి ఎప్పుడు సిద్ధిస్తాయి అని ఎవరికీ నమ్మకం ఉండదు.
తత్వ నిరూపణ అతి రసాళ | శబ్దజ్ఞాన అఘళపఘళ | స్వానుభవాచా మాత్ర దుష్కాళ | శాబ్దిక పోకళ తే జ్ఞాన | ||౬||
6. అత్యంత రసవత్తరంగా, చక్కటి మాటలతో మనసును ఆకట్టుకునే విధంగా పరమాత్మ తత్వాన్ని చెప్పేవారికి, స్వంత అనుభవం లేనందు వలన, అలాంటి జ్ఞానం మాటల గారడియే కాక, కేవలం శుష్కమైనది.
ఏకతేక్షణీ నిరూపణ నీట | ఉభయ భోగాంచా యేఈల వీట | పరి అనుభవాచీ చవీ చోఖట | అనుభవీ తోచ ప్రకటవీ | ||౭||
7. శ్రద్ధగా విన్న క్షణంలో, వేదాంత నిరూపణతో ఇహ పర సుఖ భోగాలయందు విరక్తి కలుగుతుంది. కాని, పరమాత్మను పొందిన అనుభవం కలగదు. పరమాత్మ సాక్షాత్కారాన్ని పొందిన వారే ఆ అనుభవాన్ని తెలియ చేయగలరు.
అసోని సంపూర్ణ శబ్దజ్ఞానీ | పూర్ణానుభవీ అపరోక్షదానీ | త్యాంచాచి అధికార శిష్య ప్రబోధనీ | మ్హణావే త్యాలాగోని సద్గురు | ||౮||
8. సంపూర్ణమైన శాస్త్ర జ్ఞానం ఉండి, పరమాత్మ సాక్షాత్కారాన్ని తెలియ చేసే వారికే, శిష్యులకు బోధించే అధికారం ఉంది. అలాంటి వారినే సద్గురువులు అని పిలవాలి.
స్వయే జ్యాతే అనుభవ నాహీ | తో కాయ శిష్యాతే దేఈల పాహీ | జయా న అపరోక్ష అనుభవ కాంహీ | సద్గురు కదాహీ న మ్హణావా | ||౯||
9. అలాంటి అనుభవం తమకే లేనప్పుడు, శిష్యులకు ఏమివ్వగలరు? పరమాత్మ సాక్షాత్కారంయొక్క అనుభవం అసలు లేనివారిని సద్గురువులని ఎప్పుడూ అనరాదు.
శిష్యాపాసూన ఘ్యావీ సేవా | స్వప్నీంహీ న ధరీ ఏసియా భావా | ఉలట శిష్యార్థ నిజదేహ లాగావా | ఇచ్ఛీ తో జాణావా సద్గురూ | ||౧౦||
10. కలలోనైనా శిష్యులతో సేవ చేయించుకోవాలని అనుకోనివారు, తమ శరీరాన్ని శిష్యుల కొరకు వినియోగించాలనే కోరిక గలవారే, సద్గురువులని తెలుసుకోవాలి.
శిష్య మ్హణజే కిం పదార్థ | గురు కాయ తో శ్రేష్ఠాంత శ్రేష్ఠ |
ఏసియా అహంభావా విరహిత | తోచి సద్గురు హితకారీ | ||౧౧||
11. గురువే శ్రేష్ఠులలో శ్రేష్ఠుడు, శిష్యుడు ఎందుకూ పనికిరాని వాడు, అన్న అహంభావం కొంచెమైనా లేకుండా ఉన్నవారే, సద్గురువులు. వారి వలనే హితం జరుగుతుంది.
శిష్య తోహీ పూర్ణబ్రహ్మ | తయాఠాయీంహీ పుత్రప్రేమ | ఇచ్ఛీ న త్యాపాసావ యోగక్షేమ | సద్గురు తో పరమ శ్రేష్ఠ జగీ | ||౧౨||
12. తన పోషణకు కూడా శిష్యుని వద్దనుంచి ఏదీ ఆశించని వారు, శిష్యుడు పూర్ణ బ్రహ్మ స్వరూపమని భావించే వారు, అతనిని పుత్ర ప్రేమతో చూసేవారే సద్గురువులు. జగత్తులో వారే పరమ శ్రేష్ఠులు.
పరమ శాంతీచే జే నిధాన | విద్వత్తేచా న జేథే అభిమాన | సాన థోర సమసమాన | తేంచ సద్గురుస్థాన జాణావే | ||౧౩||
13. పరమ శాంతికి నిలయమై, విద్యా జ్ఞాన దర్పం కొంచమైనా లేకుండా, చిన్నైనా, పెద్దైనా, అందరినీ సమానంగా చూసేవారే, సద్గురువులని తెలుసుకోవాలి.
ఏసీ హీ సర్వ సాధారణే | సద్గురుచీ సంక్షిప్త లక్షణే | నివేదిలీ మ్యా అనన్య శరణే | శ్రోతయాంకారణే సంకలిత | ||౧౪||
14. సద్గురువులో ఉండే ఇటువంటి సర్వ సాధారణమైన లక్షణాలను సంకలనం చేసి, శ్రోతలకు సంక్షిప్తంగా నేను మనవి చేశాను.
సాఈదర్శనే తుష్టలే లోచన | తయా భాగ్యవంతా లాగూన | మీ కాయ యాహూన వర్ణూ సకేన | సద్గురులక్షణ హే సత్య | ||౧౫||
15. సాయి దర్శనంతో సంతృప్తి పొందిన భాగ్యవంతులకు, సద్గురువుల లక్షణాలను ఇంతకంటే ఎక్కువగా నేను ఏం వర్ణించగలను?
జన్మోజన్మీచా పుణ్యాతిశయ | గాంఠీస హోతా త్యాచా సంచయ | తేణే హే ఆమ్హాంస లాధలే పాయ | యా సద్గురురాయ సాఈచే | ||౧౬||
16. అనేక జన్మలనుంచి విపరీతమైన పుణ్యాల కలయిక వలనే మనకు సాయి సద్గురువు పాదాలు లభించాయి.
పూర్ణ తారుణ్యీం హీ అపరిగ్రహ | నిరాధార నా వేస నా గృహ | తమాఖూ చిలీమ హా కాయ తో సంగ్రహ | మనోనిగ్రహ భయంకర | ||౧౭||
17. చిన్న వయసునుండీ వారికి ఏ ఆస్థులూ లేవు. ఏ ఆధారమూ లేక, ఇల్లు, వాకిలి వంటివేవీ లేక ఉండేవారు. పొగాకు, చిలుం గొట్టం మరి మనోనిగ్రహమే వారికున్న ఆస్థి.
వర్షే అష్టాదశ అసతా వయ | తేవ్హాంపాసూనహీ పూర్ణ మనోజయ | సదా ఎకాంతీ వసావే నిర్భయ | లావూనియా లయ స్వరూపీ | ||౧౮||
18. పద్దెనిమిది సంవత్సరాల వయసునుండీ, వారు మనసును సంపూర్ణంగా జయించి, ఎప్పుడూ నిర్భయంగా, ఏకాంతంగా, ఆత్మ స్వరూపంలో లీనమై ఉండేవారు.
పాహోని భక్తాచీ ఆవడీ శుద్ధ | “భక్తపరాధీన మీ” హే బ్రీద | భక్తవృందా దావావయా విశద | భక్తప్రేమాస్పద వర్తే జో | ||౧౯||
19. భక్తులయొక్క నిర్మలమైన ప్రేమను చూసి, తాను భక్త పరాధీనుణ్ణి అన్న విషయం భక్తులకు తెలియ చేయటానికి, ఇలాంటి ప్రేమ ఎక్కడున్నా, వారు ఎప్పుడూ అక్కడే ఉంటారు.
జయ పరబ్రహ్మా సనాతనా | జయ దీనోద్ధార ప్రసన్నవదనా | జయ చైతన్యఘనా భక్తాధీనా | దే నిజదర్శనా నిజభక్తా | ||౨౦||
20. జయ పరబ్రహ్మ సనాతన! జయ దీనోధారా! ప్రసన్న వదనా! జయ చైతన్య ఘనా! భక్తాధీన! భక్తులకు తమ దర్శనాన్ని ప్రసాదించండి.
జయజయాజీ ద్వంద్వాతీతా | జయజయాజీ అవ్యక్త వ్యక్తా |
సర్వసాక్షీ సర్వాతీతా | అకళ అభక్తా సకళికా | ||౨౧||
21. జయ జయ ద్వంద్వాతీతా! జయ జయ అవ్యక్త వ్యక్తా! సర్వసాక్షీ! సర్వాతీత! భక్తి లేనివారు మిమ్ము తెలుసుకోలేరు.
జయజయ ఆశ్రితప్రేమపూర్ణా | సంకట నిరసనా సద్గురురాయా | ||౨౨||
22. జయ జయ భవసంతాపహరణా! జయ జయ భవగజ విచారణా! జయ జయ ఆశ్రిత ప్రేమపూర్ణా! కష్టాలను తొలగించే సద్గురుదేవా!
తుజ అవ్యక్తీ సమరసతా | ఆకార పావలా నిరాకారతా | పరీ తవ భక్తకల్యాణకరితా | దేహ ఠేవితాంహీ న సరే | ||౨౩||
23. అవ్యక్తంలో లీనమై మీరు నిరాకారులయ్యారు. శరీరాన్ని త్యజించిన తరువాత కూడా, భక్తుల శ్రేయస్సు కొరకు చేసే మీ కార్యాలు ఆగిపోలేదు.
దేహీ అసతా జీ జీ కృతి | తోచ సమరసతా అవ్యక్తీ | తేచ అనుభవ ఆజహీ భోగితీ | జే తవ భక్తీ లాగలే | ||౨౪||
24. మీరు సశరీరులై ఉన్నప్పుడు చేసిన మీ లీలలను అనుభవించిన భక్తులు, మీరు అవ్యక్తంలో కలిసిపోయిన తరువాత కూడా జరుగుతున్న మీ లీలల అనుభవాలను మీయందు నమ్మకంగల భక్తులు, నేటికీ పొందుతున్నారు.
త్వాం మజ పామరా నిమిత్త కరూనీ | నిరసావయా అవిద్యారజనీ | ప్రకట కేలా నిజ చరిత్ర తరణీ | జో భక్తోద్ధరణీ సమర్థ | ||౨౫||
25. నావంటి పామరుణ్ణి, నిమిత్త మాత్రునిగా చేసి, మీ చరిత్ర తయారు చేయించారు. భక్తుల అజ్ఞానాంధకారాన్ని తొలగించి, వారిని తరింప చేసే సమర్థవంతమైన జ్ఞాన జ్యోతి ఇది.
ఆస్తిక్యబుద్ధి శ్రద్ధా స్థితీ | హీచ భక్తాచీ హృదయపణతీ | ప్రేమస్నేహే ఉజళిజేవాతీ | జ్ఞానజ్యోతీ ప్రకటేల | ||౨౬||
26. దేవుడు ఉన్నాడనే నమ్మకం, మరియు దేవునియందు భక్తి శ్రద్ధలు ఇవే భక్తుని హృదయంలో ప్రమిదలు. వానిలో ప్రేమయనే చమరు పోసి వత్తిని వెలిగిస్తే, జ్ఞాన జ్యోతి కనిపిస్తుంది.
ప్రేమావీణ శుష్క జ్ఞాన | తయాంచే కోణా కాయ ప్రయోజన | వినా ప్రేమ న సమాధాన | ప్రేమ అవిచ్ఛిన్న అసావే | ||౨౭||
27. ప్రేమ లేని జ్ఞానం శుష్కం. దానివలన ఎవరికైనా ఏం ప్రయోజనం? ప్రేమ లేనిదే శాంతి ఉండదు. ప్రేమ ఒకే చోట వేరు కాకుండా ఉండాలి.
కాయ వానూ ప్రేమ మహిమాన | తయాపుఢే తుచ్ఛ ఆన | గాంఠీ నసల్యా ప్రేమ గహన | శ్రవణ వాచన నిర్ఫళ | ||౨౮||
28. ప్రేమయొక్క మహిమను ఎంతని వర్ణించగలం? ప్రేమ ముందు అన్నీ తుచ్ఛమే. గాడమైన ప్రేమ లేకపోతే శ్రవణం, పఠనం నిష్ఫలం.
ప్రేమాపాశీ నాందే భక్తీ | తేథేంచ అవఘీ శాంతీ విరక్తి | తేథేంచ పాఠీ తిష్ఠే ముక్తీ | నిజ సంపత్తీ సమవేత | ||౨౯||
29. ప్రేమలో భక్తి ఉంటుంది. విరక్తి, శాంతి కూడా అక్కడే ఉంటాయి. తన సంపత్తి సహితంగా, వాని వెనకాలే ముక్తి కూడా నిలబడి ఉంటుంది!
ప్రేమ నుపజే భావావీణ | భావ తేథే దేవ జాణ | భావా పోటీ ప్రేమ పూర్ణ | భావచి కారణ భవతరణా | ||౩౦||
30. నమ్మకం లేని చోట ప్రేమ ఉత్పన్నం కాదు. నమ్మకమున్న చోట దేవుడున్నాడని తెలుసుకోండి. నమ్మకమున్న చోట ప్రేమ పూర్ణంగా ఉంటుంది. సంసార సాగరాన్ని దాటడానికి నమకమే ప్రధానం.
గంగోదకాసమ పవిత్ర | పరమగోడ సాఈచరిత్ర |
తేణేంచి త్యాచే సజవిలే స్త్రోత్ర | నిమిత్తమాత్ర హేమాడ | ||౩౧||
31. గంగా జలంతో సమానంగా పవిత్రమూ, అతి మధురమైనది శ్రీసాయి చరిత్ర. సాయియే దీనిని పద్యాలతో అలంకరింప చేశారు. హేమాడు నిమిత్త మాత్రుడు.
శ్రవణ కరితా సాఈసచ్చరిత | శ్రోతే వక్తే నిత్య పూత | పాపపుణ్యాచా హోఈ ఘాత | నిత్య ముక్త దోఘేహీ | ||౩౨||
32. ఈ సాయి సచ్చరితను వినే శ్రోతలు, చెప్పే వక్త ఎప్పుడూ పవిత్రులు. వారి పాప పుణ్యాలు నశించిపోయి వారికి ముక్తి లభిస్తుంది.
భాగ్యే ఆగళే ఏకతా శ్రోత్ర | భాగ్యే ఆగళే వక్తయాచే వక్త్ర | ధన్య హే శ్రీ సాఈస్తోత్ర | అతిపవిత్ర నిజభక్తా | ||౩౩||
33. దీనిని వినే చెవులు భాగ్యవంతములు. వక్తయొక్క నోరు భాగ్యవంతము. భక్తులకు అతి పవిత్రమైన ఈ శ్రీ సాయి స్తోత్రం ధన్యం.
హోఊనియా శుద్ధచిత్త | సద్భావే జే పరిసతీ చరిత | తయాంచే తే సకళ మనోరథ | హోతీల సుఫలిత సదైవ | ||౩౪||
34. శుద్ధమైన మనసుతో, మంచి భావంతో వినే భక్తుల అన్ని కోరికలూ ఎల్లప్పుడూ తీరుతాయి. వారి జీవనం ఎల్లప్పుడూ సుఫలంగానే ఉంటుంది.
పరమ భావార్థే ఆదరేసీ | ఏకతీ యా సచ్చరితాసీ | నిజపదభక్తీ అనాయాసీ | లాభే తయాసీ అవిలంబే | ||౩౫||
35. ఈ సచ్చరితాన్ని పరమ శ్రద్ధతో, భక్తిగా వింటే, వెంటనే ప్రయత్నం లేకుండా సులభంగానే సాయి పాదాలయందు భక్తి లభిస్తుంది.
భక్తిభావే సాఈచరణ | సేవితా కరితా సాఈస్మరణ | హోఈనా యథేచ్ఛ ఇంద్రియాచరణ | సహజ భవతరణ రోకడే | ||౩౬||
36. భక్తి భావంతో సాయి చరణాలను సేవిస్తూ, వారిని ఎల్లప్పుడూ స్మరిస్తూ ఉంటే, ఇంద్రియాలు వశం తప్పి పోవు. సులభంగా సంసార సాగరాన్ని దాటటం నిశ్చయం.
భక్తచాతకా నిజజీవన | ఏసే హే సాఈసచ్చరితకథన | శ్రోతా శ్రవణాపాఠీ మనన | కీజే శ్రీ ఆయతన కృపేచే | ||౩౭||
37. చాతక పక్షులకు నీరులా, ఈ సాయి సచ్చరిత కథనం భక్తులకు జీవనం. దీనిని వినిన తరువాత మననం కూడా చేసి శ్రోతలు శ్రీ సాయి అనుగ్రహాన్ని పొందండి.
సర్వావస్థీ సావధాన | హోఊని శ్రోతీ కేలియా శ్రవణ | సహజ హోయ భవతరణ | కర్మబంధన తుటోన | ||౩౮||
38. అన్ని పరిస్థితులలోనూ సావధానంగా వినే శ్రోతల కర్మ బంధనాలు విడిపోతాయి. వారు సంసార సాగరాన్ని సులభంగా దాటగలరు.
అసో మనీ మ్హణతీల శ్రోతే | కేవ్హాంహో ఆరంభ హోణార కథేతే | దవడితో త్యాంచియా అస్వస్థతేతే | ప్రస్తావనేతే కరోని | ||౩౯||
39. కాని, ఇప్పుడు కథ ఎప్పుడు ఆరంభమౌతుంది అని శ్రోతలు తమలో అనుకుంటున్నారు. కనుక ప్రస్తావనను ఆరంభించి వారి ఆతురతను తొలగిస్తాను.
పూర్వాధ్యాయీ ఝాలే కథన | వైర హత్యా ఆణి ఋణ | హీ ఫేడావయా పునర్జన్మ | యేఈ నిజకర్మ భోగావయా | ||౪౦||
40. శత్రుత్వం, హత్య మరియు ఋణం, వీటి వలన ప్రాప్తమయ్యే కర్మ ఫలాన్ని అనుభవించటానికి పునర్జన్మ కలుగుతుందని గత అధ్యాయంలో చెప్పబడింది.
తయాంస నాహీ పూర్వస్మరణ | పరీ యా సంతా కదా న విస్మరణ |
కరితీ నిజభక్త సంకటనివారణ | అసేనా జనన కోఠేంహీ | ||౪౧||
41. మానవులకు పూర్వ జన్మల గురించి గుర్తుండదు. కాని, సత్పురుషులు దేనినీ మరచిపోరు. తమ భక్తులు ఎక్కడ జన్మించినా వారిని కష్టాలనుండి రక్షిస్తారు.
సంతాంపాయీ విశ్వాస ఠేవితా | పావతీ సఫలతా నిజభక్త | ||౪౨||
42. అలాంటిదే ఇప్పుడు మరొక కథ. దేనినైనా ఇచ్చేటప్పుడు, లేదా పుచ్చుకునేటప్పుడు, నుంచుని ఉన్నా కూర్చుని ఉన్నా, సత్పురుషుని పాదాలయందు నమ్మకముంచితే భక్తులు సఫలీకృతులౌతారు.
కర్మారంభ కరూ జాతా | ఆధీ హరిగురుచరణ స్మరతా | తేచ నివారితీ నిజభక్తచింతా | కర్మీ నిజదక్షతా ఠేవిలియా | ||౪౩||
43. ఏ పనినైనా మొదలు పెట్టే ముందుగా, హరిని మరియు గురువు పాదాలను స్మరించి శ్రద్ధగా పని చేస్తే చాలు. వారే భక్తుల చింతలను దూరం చేస్తూ, ఆ పనిని సత్పురుషులు భక్తుల చేత చేయిస్తారు.
కర్మ మాత్ర మీ కరణార | సమర్థ హరిగురు ఫల దేణార | ఏసా జ్యాచా దృఢ నిర్ధార | బేడా పార తయాచా | ||౪౪||
44. పనిని మాత్రమే నేను చేసేవాణ్ణి. ఫలితాన్ని ఇచ్చేవారు హరి మరియు గురువు అన్న గట్టి నమ్మకమున్న వారి లక్ష్యం ఖచ్చితంగా నెరవేరుతుంది.
సంత ఆరంభీ ఉగ్ర భాసతీ | తరీ త్యాంపోటీ లాభేవీణ ప్రీతి | అల్ప ధీర పాహిజే చిత్తీ | కరతీల అంతీ కల్యాణ | ||౪౫||
45. మొదట సంతులు ఉగ్రంగా కఠోరంగా కనిపిస్తారు. కాని, ఏ ప్రత్యుపకారాన్నీ ఆశించని ప్రీతి వారిలో ఉంటుంది. కాస్త ధైర్యంగా ఉంటే చాలు. చివరకు వారు శుభాలను కలుగ చేస్తారు.
శాపతాప సంసృతి మాయా | సత్సంగాచీ పడతా ఛాయా | ఠాయీంచే ఠాయీంచ జాతీల విలయా | మ్హణోని త్యా పాయా చికటావే | ||౪౬||
46. సత్సంగమనే నీడ పడితే చాలు, శాప తాపాలు మమకారాలు అక్కడికక్కడే మాయమైపోతాయి. అందువలన సంతుల పాదాలను ఆశ్రయించండి.
సవినయ ఆణి అనుద్ధత | హోఊని సంతా శరణాగత | ప్రార్థావే త్యా నిజగుజహిత | దేతీల చిత్తస్వాస్థ్యాతే | ||౪౭||
47. సవినయంగా, నిరహంకార భావంతో సంతుల శరణాగతులై, తమ మనసులోని కోరికను వేడుకుంటే, వారు చిత్త శాంతిని ప్రసాదిస్తారు.
అల్పజ్ఞానాచియా అభిమానీ | సంతవచనీ వికల్ప మానీ | హోతే త్యా ఆధీ కైసీ హానీ | విశ్వాసే నిదానీ కల్యాణ | ||౪౮||
48. మిడి మిడి జ్ఞానంతోను, గర్వంతోను సంతుల మాటలను సంశయించే వారికి, మొదట హాని కలగినా, సంతులయందు నమ్మకముంచితే వారికి శుభం కలుగుతుంది.
శుద్ధమనే వా కపటే సర్వథా | ఖర్యా సంతాచే చరణ ధరితా | అంతీ పావే తో నిర్ముక్తతా | అగాధ యోగ్యతా సంతాంచీ | ||౪౯||
49. మంచి మనసుతోనైనా, లేక కపట బుద్ధితోనైనా సరే, అసలైన సంతుల పాదాలను ఆశ్రయిస్తే, ప్రపంచ బంధనాలనుండి విముక్తులౌతారు. సంతుల మహిమలు అగాధం.
యే అర్థీంచీ బోధక కథా | శ్రవణ కీజే సావధానతా | స్వానంద నిర్భర హోఈల శ్రోతా | తైసాచి వక్తా ఉల్లసిత | ||౫౦||
50. ఈ అర్థం వచ్చేటట్టు, జ్ఞానోపదేశాన్ని చేసే కథను సావధానంగా వింటే, శ్రోతలకు ఆనందం కలుగుతుంది. అలాగే, కథను చెప్పేవారికి కూడా ఉత్సాహం పెరుగుతుంది.
వకీల అక్కలకోట నివాసీ | సపటణేకర నామ జయాంసీ |
పరిసా తయాంచే అనుభవాసీ | మన ఉల్లాసిత హోఈల | ||౫౧||
51. అక్కలకోటలో ఉండే సపటణేకరు అను పేరుగల వకీలు అనుభవాన్ని వింటే మనసు ప్రసన్నమౌతుంది.
వకీలీచా రాత్రందివస | కరీత అసతో తే అభ్యాస | భేటలే విద్యార్థీ శేవడే త్యాంస | కరీత విచారపూస పరస్పర | ||౫౨||
52. వకీలు పరీక్షకు అతడు రాత్రి పగలూ అధ్యయనం చేస్తుండగా, శేవడే అను ఒక విద్యార్థితో కలిసి తమ పరీక్ష సంగతులను గురించి ఇద్దరూ ముచ్చటించుకున్నారు.
సహాధ్యాయీహీ ఇతర ఆలే | తేథేచ ఖోలీంత ఎకత్ర బసలే | ప్రశ్న ఎకేకా పుసూ లాగలే | పహాయా అభ్యాసిలే తాడూన | ||౫౩||
53. వారితో చదివే ఇతర విద్యార్థులు కూడా గదిలోకి వచ్చి వారితో కలిసి కూర్చున్నారు. ఎవరెవరు ఎంత బాగా పరీక్షకు సిద్ధమయ్యారు అని ఒకరిని ఒకరు ప్రశ్నించుకుంటూ పరీక్షించుకోసాగారు.
పహావే కోఠే కోణాచే చుకతే | కోణాచే ఉత్తర బరోబర యేతే | కరావే సంశయనివృత్తీతే | చిత్తస్వస్థతే లాగూనీ | ||౫౪||
54. ఎవరు ఎక్కడ ఏ తప్పులు చేస్తున్నారు, ఎవరి జవాబులు సరిగ్గా ఉన్నాయి అని తమ సంశయాలను తీర్చుకోవటానికి, తమ తమ మనో ధైర్యాన్ని పరీక్షించుకోసాగారు.
శేవడే యాంచీ చుకలీ ఉత్తరే | అంతీ మ్హణాలే విద్యార్థీ సారే | కైసేన యాంచీ పరీక్షా ఉత్తరే | అభ్యాసిలే అపూరే సర్వచి | ||౫౫||
55. అడిగిన ప్రశ్నలకు శేవడే సరిగ్గా సమాధానమివ్వలేదు. ‘ఇతడు సరిగ్గా చదవలేదు, ఇక పరీక్షలో ఎలా ఉత్తీర్ణుడౌతాడు’ అని విద్యార్థులందరు అనుకున్నారు.
కేలా జరీ త్యాంనీ ఉపహాస | శేవడ్యాంచా పూర్ణ విశ్వాస | పురా వా అపూరా అభ్యాస | వేళీ మీ పాస హోణార | ||౫౬||
56. వారందరు అలా హేళన చేశారు గాని, ‘చదివినా చదవక పొయినా కాలం వచ్చినప్పుడు తాను తప్పక ఉత్తీర్ణుడనౌతానని’ శేవడేకు పూర్తి నమ్మకం.
మీ న జరీ అభ్యాస కేలా | మాఝా సాఈబాబా మజలా | పాస కరాయా ఆహే బైసలా | కరూ మీ కశాలా కాళజీ | ||౫౭||
57. ‘నేను అసలు చదవక పోయినా, నన్ను పాసు చేయించడానికి మా సాయిబాబా ఉన్నారు. నాకెందుకు దిగులు?’
పరిసతా ఏసియా బోలా | ఆశ్చర్య వాటలే సపటణేకరా | నేఊని శేవడ్యాంస ఎకే బాజూలా | పుసావయాలా లాగలే | ||౫౮||
58. అని అతడు అన్న మాటలు సపటణేకరుకు ఆశ్చర్యాన్ని కలిగించింది. శేవడేను ఒక ప్రక్కకు పిలిచి,
అహో హే సాఈబాబా కోణ | జయాంచే ఎవఢే వర్ణితా గూణ | జయాంవర తుమచా విశ్వాస పూర్ణ | వసతీచా ఠావ కవణ కీ | ||౫౯||
59. ‘ఇంత గొప్పగా నీవు వర్ణించిన ఈ సాయిబాబా ఎవరు? నీవు ఇంతగా నమ్మే ఆ బాబా ఎక్కడ ఉంటారు?’ అని అడిగాడు.
మగ త్యా సాఈబాబాంచీ మహతీ | ప్రత్యుత్తరీ శేవడే కథితీ | సవేంచి ఆత్మవిశ్వాస స్థితీ | తయాంసీ వదతీ ప్రాంజళపణే | ||౬౦||
60. దానికి జవాబుగా, సాయిబాబాయొక్క మహిమను, వారిపై తనకున్న గట్టి నమ్మకాన్ని గురించి ఎంతో భక్తిగా శేవడే చెప్పాడు.
సుప్రసిద్ధ నగర జిల్హా | త్యామాజీల శిరడీ గాంవాలా |
ఫకీర ఎక మశీదీ బసలా | అసే బహు నాంవాజలా సత్పురుష | ||౬౧||
61. ‘సుప్రసిద్ధమైన అహమ్మదు నగర్‍ జిల్లాలో, శిరిడీ అనే గ్రామంలోని మసీదులో ఒక ఫకీరు ఉన్నారు. వారు బాగా పేరు పొందిన సత్పురుషులు.
గాంఠీస నసతా పుణ్య అమోఘ | ప్రయత్నే హా సుయోగ లాభేనా | ||౬౨||
62. ‘సంతులు అక్కడక్కడా ఉంటారు. కాని, ఎంతో పుణ్యముంటే తప్ప, వారిని కలుసుకునే అవకాశం, మనము ఎంత ప్రయత్నించినా లభించదు.
విశ్వాస మాఝా పూర్ణ త్యావర | కరీల తో జే తేంచ హోణార | వదేల వాచే తేంచ ఘడణార | నాహీ తే చుకణార కల్పాంతీ | ||౬౩||
63. ‘వారియందు నాకు సంపూర్ణమైన నమ్మకం ఉంది. వారు తలచుకున్నదే జరుగుతుంది. వారు నోటితో ఏది పలికితే అది జరుగుతుంది. కల్పాంతలోనైనా వారి మాట పొల్లుపోదు.
కితీహీ కేల్యా యందా ప్రయాస | పరీక్షేంత మీ హోణార నాపాస | పరీ పుఢీల వర్షీ అప్రయాస | హోణార మీ పాస త్రిసత్య | ||౬౪||
64. ‘ఎంత ప్రయాస పడినా, ఈ సంవత్సరం నేను పరీక్ష పాసుకాను. వచ్చే సంవత్సరం ఏ శ్రమా లేకుండా పాసవుతాను. ఇది ముమ్మాటికీ నిజం.
మజ హే ఆహే త్యాచే ఆశ్వాసన | తయావర మాఝా భరవసా పూర్ణ | హోణే న త్యాచే అన్యథా వచన | గాంఠ మీ బాంధూన ఠేవిలీసే | ||౬౫||
65. ‘నాకు వారి హామీ ఉంది, వారియందు నాకు పూర్తీ నమ్మకం. వారి మాటలు మరొలా జరగవు. ఇది నా గట్టి నమ్మకం.
నవల కాయ హీ తో హోఈల | హోఈల పరీక్షా యాచ్యాహీ పుఢీల | హాస్యాస్పద హే వాటలే బోల | నిఃసంశయ ఫోల సపటణేకరా | ||౬౬||
66. ‘ఇందులో ఆశ్చర్యం ఏమీ లేదు. ఇదే కాదు, దీని తరువాత పరీక్ష కూడా పాసు అవుతాను.’ అని చెప్పగా, అతని మాటలు సపటణేకరుకు హాస్యాస్పదంగానూ, ఒట్టి పొల్లు మాటలుగాను నిఃసంశయంగా అనిపించాయి.
వికల్పపూర్ణ త్యాంచే మన | త్యాంనా హే కాయ ఆవడే కథన | అసో శేవడే గేలే తేథూన | పరిసా తే వర్తమాన పుఢీల | ||౬౭||
67. అతని మనసు అనుమానాలతో నిండి ఉంది. అలాంటప్పుడు, ఆ మాటలు ఎలా నచ్చుతాయి? తరువాత శేవడే అక్కడనుంచి వెళ్లిపోయాడు. ఆ పైన ఏం జరిగిందో వినండి.
పుఢే కాలే అనుభవాంతీ | అన్వర్థ ఝాల్యా శేవడ్యాంచ్యా ఉక్తీ | దోనీహీ పరీక్షా పాస హోతీ | ఆశ్చర్య చిత్తీ సపటణేకరా | ||౬౮||
68. కొంత కాలం గడిచిన తరువాత, శేవడే మాటలు నిజమని సపటణేకరు అనుభవంతో తెలుసుకున్నాడు. శేవడే రెండు పరీక్షలూ పాసు కావటం అతనికి ఆశ్చర్యాన్ని కలిగించింది.
పుఢే జాతా దహా సాలే | సపటణేకర ఉద్విగ్న ఝాలే | దుర్దైవ ఎకాఎకీ ఓఢవలే | తంవ తే పావలే ఉదాసతా | ||౬౯||
69. దీని తరువాత పదేళ్లు గడిచాయి. సపటణేకరును అకస్మాత్తుగా దౌర్భాగ్యం ఆవరించింది. దాంతో దుఃఖంతో ఉదాసీనుడయ్యాడు.
ఎకులతా ఎక ములగా త్యాంలా | కంఠరోగానే నిధన పావలా | సన ఎకూణీసశే తేరా సాలాలా | అత్యంత విటలా సంసారా | ||౭౦||
70. క్రి. శ. ౧౯౧౩వ సంవత్సరంలో అతని ఏకైక పుత్రుడు, గొంతు జబ్బు చేసి, మరణించాడు. దాంతో అతనికి ఈ ప్రపంచమందు బాగా విరక్తి కలిగింది.
ఆది కరూన పంఢరపూర | గాణగాపూరాదీ తీర్థే సమగ్ర |
ఝాలీ పరీ న సుఖాచే అంతర | వాచిలా నంతర వేదాంత | ||౭౧||
71. పండరీపురం, గాణగాపురం మొదలైన తీర్థక్షేత్రాలని దర్శించడం ప్రారంభించాడు. అయినా అతని మనసుకు సుఖశాంతులు లభించలేదు. తరువాత వేదాంతాన్ని చదవడం మొదలు పెట్టాడు.
ఏసా కాంహీ కాళ లోటతా | చిత్తాస కాంహీ యేతే కా శాంతతా | మ్హణూని మార్గప్రతీక్షా కరితా | ఆఠవలా వృత్తాంత శేవడ్యాంచా | ||౭౨||
72. అలా కొంత కాలం గడిచింది. మనసుకు ఎలా శాంతి కలుగుతుంది అని ఎదురు చూస్తుండగా, అతనికి శేవడే మాటలు గుర్తుకు వచ్చాయి.
శేవడే యాంచా నిశ్చయ స్మరలా | సాఈపదీంచా విశ్వాస ఆఠవలా | ఆపణహీ జావే శ్రీదర్శనాలా | వాటలే మనాలా తయాంచ్యా | ||౭౩||
73. శేవడేయొక్క గట్టి పట్టుదల, సాయి పాదాలయందు అతనికి గల దృఢ నమ్మకం గుర్తుకు వచ్చి, తాను కూడా శ్రీవారి దర్శనానికి వెళ్లాలని అనుకున్నాడు.
సంత దర్శనీ ధరిలా హేత | సన ఎకోణీసశే తేరా సాలాంత | శిరడీస జాణ్యాచా ఝాలా బేత | నిఘాలే సమవేత బంధూచ్యా | ||౭౪||
74. క్రి. శ. ౧౯౧౩వ సంవత్సరంలో సాయిని దర్శించుకోవాలని, తన తమ్ముని తోడు తీసుకుని శిరిడీకి బయలుదేరాడు.
నిమిత్త శేవడే యాంచే స్మరణ | వందావయా ఆపులే చరణ | సాఈచ తయా కరితీ పాచారణ | తే సావచిత్త శ్రవణ కరా | ||౭౫||
75. అతనికి శేవడే గుర్తుకు రావటం కేవలం ఒక నెపం. అతనిని సాయియే తమ పాదాభివందనానికి పిలిపించుకున్నారు. శ్రద్ధగా దీనిని వినండి.
పండితరావ కనిష్ఠ సహోదర | తయా ఘేఊనియా బరోబర | సంతదర్శనా సపటణేకర | నిఘాలే సపరివార శిరడీస | ||౭౬||
76. తన తమ్ముడైన పండితరావును వెంటబెట్టుకుని, కుటుంబ సమేతంగా, సపటణేకరు సాయి సత్పురుషుని దర్శించాలని శిరిడీ బయలుదేరాడు.
అసో తే దోఘే తేథే ఆలే | యేతాంచ శ్రీంచ్యా దర్శనా నిఘాలే | దురూన బాబాంచే దర్శన ఝాలే | అత్యంత ధాలే చిత్తాంత | ||౭౭||
77. అక్కడికి చేరుకోగానే, ఇద్దరూ శ్రీవారి దర్శనానికి వెళ్లారు. దూరంనుండే బాబాను దర్శించగానే అతని మనసుకు చాలా ఆనందం కలిగింది.
దురూని పరి తీ డోళేభేట | హోతాంచ సత్వర గేలే నికట | దోఘేహీ జోడూన కరసంపుట | సమోర తిష్ఠత బాబాంచే | ||౭౮||
78. దూరంనుండే వారి కళ్లు కలుసుకోగానే, తొందరగా వారి సమీపానికి వెళ్లారు. రెండు చేతులూ జోడించుకుని ఇద్దరూ బాబా ఎదుట నిలుచున్నారు.
దోఘేహీ తే అతి వినీత | బాబాసన్ముఖ లోటాంగణీ యేత | శ్రీఫల సాఈచరణీ సమర్పిత | శుద్ధ బావాన్విత సప్రేమ | ||౭౯||
79. అత్యంత వినయంగా ఇద్దరూ బాబాకు సాష్టాంగ నమస్కారం చేసారు. నిర్మల భక్తితో, ప్రేమతో, సాయి పాదాలకు శ్రీఫలాన్ని అర్పించారు.
శ్రీఫల అర్పితా సపటణేకర | సమర్థాంచియా చరణావర | “చల హట్ట” శబ్దే బాబా ధికార | కరీత సపటణేకర యాంచా | ||౮౦||
80. సాయి సమర్థునియందు సపటణేకరు శ్రీఫలాన్ని అర్పించగా, “చల్ హట్” అని ధిక్కరిసూ బాబా అతనిని పోఫొమ్మని అన్నారు.
సపటణేకర చింతాగ్రస్త | బాబా వ్హావే కా సంతప్త |
మనీ మ్హణతీ బాబాంచే పరిచిత | పాహూని త్యా ఇంగిత పుసావే | ||౮౧||
81. దాంతో, సపటణేకరు బాధ పడ్డాడు. బాబాతొ బాగా పరిచయమున్న వారి ద్వారా, ‘బాబా ఎందుకు కోపగించారు, బాబా ఉద్దేశం ఏమిటి’ అని తెలుసుకోవాలని తలచాడు.
హోఊన సచింత అధోవదన | బైసలే సరకూన మాఘారా | ||౮౨||
82. బాబా దర్శనంతో ఆనందించవలసిన వాడు, బాబా మాటలకు అత్యంత దుఃఖితుడై, వెనుకకు జరిగి, చింతిస్తూ కూర్చున్నాడు.
ఆతా కోణాపాసీ జావే | కోణా భక్తాలాగీ పుసావే | కాయ బాబాంచ్యా బోలాంత అసావే | మనోగత పుసావే కోణాస | ||౮౩||
83. ‘ఇప్పుడు ఎవరి వద్దకు వెళ్లాలి? బాబా మాటలను బట్టి, వారి మనసులో ఏముంది? అని ఏ భక్తుని అడగాలి?’
ఏసా త్యాంచా పాహూని భావ | కోణీ త్యాంచియా సమాధానాస్తవ | కథితా బాళా శిష్యాచే నాంవ | శోధిలా ఠావ తయాచా | ||౮౪||
84. అతని బాధను చూసి, అక్కడున్న ఒకరు అతనిని సమాధాన పరచటానికి, అతనికి బాలా శింపి పేరు చెప్పారు. సపటణేకరు బాలా (దర్జీ) ఉన్న చోటును వెదికాడు.
తయాలాగీ సపటణేకర | నివేదితే ఝాలే వృత్తాంత సాగ్ర | మ్హణాలే బాబా మాఝా ధిక్కార | కరితీ అత్యుగ్రవాచేనే | ||౮౫||
85. జరిగినదంతా సపటణేకరు అతనితో చెప్పాడు. ‘చాలా కోపంగా బాబా నన్ను తరిమి వేశారు’ అని అన్నాడు.
తుమ్హీ తరీ మజసవే యావే | దర్శన శాంతపణే కరవావే | కృపావలోకన బాబాంచే వ్హావే | కోపా న యావే ఆమ్హావరీ | ||౮౬||
86. ‘నీవైనా నా వెంట రా. వారు మాపై కోపగించకుండా, వారి దర్శనాన్ని ప్రశాంతంగా చేసుకునేలా, బాబా మమ్మల్ని కృపాదృష్టితో చూచేలా చేయి’ అని అన్నాడు.
అసో హే బాళానే మాన్య కేలే | సపటణేకర నిశ్చింత ఝాలే | ఫోటో బాబాంచే వికత ఆణవిలే | దర్శనా నిఘాలే బాబాంచ్యా | ||౮౭||
87. దీనికి బాలా ఒప్పుకోగా, సపటణేకరుకు చింత తగ్గింది. బాబా పటాన్ని కొని తెచ్చి, బాబా దర్శనానికి వెళ్లాడు.
బాళా శింపీ హోతా సంగతీ | ఫోటో ఘేఊని ఆపులే హాతీ | బాళా మగ దేఉని బాబాంప్రతీ | బాబాంస విజ్ఞప్తి కరితాహే | ||౮౮||
88. బాళా శింపి అతని వెంట వెళ్లాడు. బాబా పటాన్ని అందుకుని, దానిని వారి చేతికిచ్చి, బాళా వారిని ప్రార్థించాడు.
కాయ హే దేవా కసలే చిత్ర | పాహూని బాబా దేతీ ఉత్తర | హా ఫోటో ఆహే యాచా యార | బోటానే సపటణేకర దావీత | ||౮౯||
89. ‘దేవా! ఇది ఎవరి పటం?’ అని అడిగాడు. దానిని చూచి, సపటణేకరు వైపు చేయి చూపిస్తూ, ‘ఈ ఫోటో ఇతని స్నేహితునిది’ అని బాబా అన్నారు.
ఏసే బోలూన బాబా హాంసలే | మండళీసహీ హాంసూ ఆలే | బాబా కాయ హో ఇంగిత యాంతలే | బాళానే పూసిలే బాబాంస | ||౯౦||
90. అని చెప్పి, నవ్వారు. భక్తులు కూడా నవ్వారు. ‘బాబా దీని అర్థం ఏమిటి?’ అని బాబాను బాళా ప్రశ్నించాడు.
తాత్కాళ బాళా సపటణేకరా | మ్హణే ఘ్యా దర్శన కరా త్వరా |
మగ తే కరితా నమస్కారా | “చల హట్ట” ఉద్గారా పరిసిలే | ||౯౧||
91. వెంటనే బాళా సపటణేకరుతో ‘త్వరగా వెళ్లి దర్శనం చేసుకో’ అని చెప్పాడు. అలాగే బాబాకు నమస్కారం చేయగా, మరల “చల్ హట్” పో వెళ్లిపో అన్న మాటలు వినిపించాయి.
తేచ పూర్వీల “చల హట్ట” | అజూన మాఝీ పురవీ పాఠ | ఆతా కాయ కరావీ వాట | ఆశ్చర్య ఉద్భట సపటణేకరా | ||౯౨||
92. ‘మునపటి వలె, మరల అదే వెళ్లిపో అనే మాట. ఇప్పుడు దారి ఏది?’ అనేదే సపటణేకరుకు చాలా చిక్కు సమస్య.
మగ తే దోఘే జోడూని కర | తిష్ఠత అసతా బాబాంసమోర | “నిఘూని జా యేథూని సత్వర” | ఆజ్ఞా త్యా అఖేర బాబాంచీ | ||౯౩||
93. ఇద్దరు సోదరులూ చేతులు జోడించుకుని బాబా ఎదుట నిలబడి ఉండగా, చివరకు “ఇక్కడనుండి వెంటనే వెళ్లిపోండి” అని బాబా వారికి ఆజ్ఞాపించారు.
వాక్య తుమచే స్వామీసమర్థా | అనుల్లంఘ్య కోణాహీ సర్వథా | కాయ ఆమ్హా పామరాంచీ కథా | నిఘాలో ఆతా యేచ ఘడీ | ||౯౪||
94. ‘స్వామీ సమర్థా! మీ ఆజ్ఞను ఎవరూ జవదాటలేరు. పామరులం మేమెంతటి వారం? ఇప్పుడే, ఈ క్షణమే వెళ్లిపోతాము.
ఏకోని ఆపణ మహా ఉదార | దర్శనా ఆలో తో ధిక్కార | “చల హట్ట” శబ్దే ఆముచా సత్కార | కాయ హా చమత్కార కళేనా | ||౯౫||
95. ‘మీరు మహా ఉదారులని విని మీ దర్శనానికి వచ్చాము. ధిక్కారంతో “చల్ హట్” అని మమ్మల్ని సత్కరించారు. ఇదేం చమత్కారమో మాకు తెలియదు.
తేవ్హా అసావే కృపావలోకన | ద్యావే ఆమ్హా ఆశీర్వచన | వ్హావే సత్వర పునర్దర్శన | ఏసే ఆశ్వాసన మాగితలే | ||౯౬||
96. ‘అయినా, మీ కృపాదృష్టిని మా పై ఉంచండి. మీ దర్శనం త్వరలో మాకు కలిగేలా మమ్ము ఆశీర్వదించండి’ అని వారిని వేడుకున్నారు.
ఏసా కోణ ఆహే జ్ఞానీ | జాణేల కాయ బాబాంచే మనీ | పరంతు ఝాలేలీ ఆజ్ఞా మానునీ | గేలే స్వస్థానీ మాఘారా | ||౯౭||
97. బాబా మనసులో ఏముంది అని తెలుసుకునే జ్ఞానులు ఎవరుంటారు? బాబా ఆజ్ఞను శిరసావహించి స్వస్థలానికి తిరిగి వెళ్లిపోయాడు.
ఏసే హే త్యాంచే ప్రథమ దర్శన | తేణే తే దోఘే అతి ఉద్విగ్న | గేలే అపులే గాంవా పరతోన | యత్కించిత విలంబ న కరితా | ||౯౮||
98. బాబాతో అతని మొదటి దర్శనం అలా జరిగింది. దీనితో, ఆ సోదరులిద్దరూ చాలా బాధ పడ్డారు. ఏ మాత్రం ఆలస్యం చేయకుండా తమ ఊరికి వెళ్లిపోయారు.
పుఢే ఆణీక వర్ష గేలే | తరీహీ న మన స్థిర ఝాలే | పునశ్చ గాణగాపూర కేలే | చిత్త భడకలే అధికచ | ||౯౯||
99. తరువాత మరో సంవత్సరం గడిచింది. అయినా, సపటణేకరు మనసు స్థిర పడలేదు. మరల గాణగాపురం వెళ్లాడు. కాని, మనసులో మరింత కలవరం చెలరేగింది.
విశ్రాంత్యర్థ సపటణేకర | గేలే మాఢేగాంవీ నంతర | కాశీక్షేత్రీ జాణ్యాచా విచార | కేలా కీ అఖేర తయాంనీ | ||౧౦౦||
100. విశ్రాంతి కోసం తరువాత అతడు మాడేగాంకు వెళ్లాడు. చివరకు, కాశీ క్షేత్రానికి వెళ్లాలని అనుకున్నాడు.
ఆతా కాశీస నిఘావయాస | ఉరలే అవఘే దోనచ దివస |
ఝాలా దృష్టాంత నిజకాంతేస | రాహిలా ప్రవాస కాశీచా | ||౧౦౧||
101. కాశీకి వెళ్లడానికి ఇంకా రెండు రోజులు ఉందనగా, అతని భార్యకు స్వప్న దృష్టాంతం కలిగి, కాశీ ప్రయాణం ఆగిపోయింది.
కథితో వ్హావే శ్రవణతత్పర | లీలాచరిత్ర సాఈచే | ||౧౦౨||
102. చమత్కారమైన ఆ దృష్టాంతం ఎంత విశేషమైనదో చెప్పుతాను. సాయియొక్క ఆ లీలను వినటానికి శ్రోతలు సిద్ధమవండి.
ఝోపేంత అసతా శేజేవర | స్వప్నసృష్టీ డోళ్యాసమోర | బాఈ ఘేఊనియా ఘాగర | జాఈ విహిరీవర లక్కడశాచే | ||౧౦౩||
103. పక్క మీద ఆ స్త్రీ నిద్రలో ఉండగా కళ్ల ఎదుట స్వప్నం. ఆమె కుండను తీసుకుని లక్కడ్శా బావికి వెళ్లింది.
తేథే ఎకా నింబాతళీ | డోఈస జో ఫడకా గుండాళీ | ఏసా ఎక ఫకీర తే వేళీ | మ్హణే మజజవళీ పాతలా | ||౧౦౪||
104. ‘అక్కడ ఒక వేప చెట్టు క్రింద, తలకు రుమాలు చుట్టుకుని ఉన్న ఒక ఫకీరు, నా వద్దకు వచ్చాడు.
“కా వ్యర్థ శ్రమసీ బాళ” | ఫకీర ఉద్గారలా స్వరే కోమళ | “భరూన దేతో తుఝీ హీ సకళ | ఘాగర నిర్మళ ఉదకేసీ” | ||౧౦౫||
105. “అమ్మాయీ! అనవసరంగా ఎందుకు శ్రమపడతావు? నీ కుండను మంచి నీటితో నింపి ఇస్తాను” అని చాలా మంజుల స్వరంతో పలికాడు.
వాటలీ భీతీ ఫకిరాచీ | ఘేఊన ఘాగర రికామీచి | వాట మాఘారా ధరిలీ ఘరాచీ | సవే మాగేమాగేంచి ఫకీర | ||౧౦౬||
106. ‘ఫకీరు భయంతో, ఖాళీ కుండను తీసుకుని ఇంటి దారి పట్టాను. ఆ ఫకీరు నా వెంటే, నా వెనుక వస్తున్నాడు.
ఏసియేపరీ పాహూని స్వప్న | జాగీ ఝాలే ఉఘడలే నయన | పరిసూన కాంతా స్వప్ననివేదన | నేమిలే గమన శిరడీచే | ||౧౦౭||
107. ‘ఇలాంటి కలను చూచి, మేలుకున్నాను. నా కళ్ళు తెరుచుకున్నాయి.’ భార్యయొక్క ఈ స్వప్న వృత్తాంతాన్ని విని సపట్ణేకరు శిరిడీ వెళ్లాలని నిశ్చయించుకున్నాడు.
తేచ ముహూర్తీ దోఘే నిఘాలీ | ఉదఈక శిరడీగ్రామా పాతలీ | యేతాంచ మశీదీమాజీ గేలీ | బాబా తే కాలీ లేండీవర | ||౧౦౮||
108. అనుకున్న వెంటనే, భార్యాభర్తలిద్దరూ బయలుదేరి మరునాడు శిరిడీ గ్రామం చేరుకున్నారు. చేరిన వెంటనే మసీదుకు వెళ్లారు. అప్పుడు, బాబా లెండీకి వెళ్లి ఉన్నారు.
బాబా పరత యేఈపర్యంత | బైసతీ ఝాలీ దోఘేంహీ తేథ | బాబాంచీ మార్గప్రతీక్షా కరిత | బాబా తంవ ఇతుక్యాంత పాతలే | ||౧౦౯||
109. బాబా తిరిగి వచ్చే వరకు, బాబా కోసం ఎదురు చూస్తూ, ఆ ఇద్దరూ అక్కడే కూర్చున్నారు. ఇంతలో, బాబా వచ్చారు.
మూర్తీ జీ దేఖిలీ దృష్టాంతాంత | తీచ తీ పాహూన నఖశిఖాంత | బాఈ జాహలీ విస్మయాన్విత | మగ తీ న్యాహాళీతచి రాహిలీ | ||౧౧౦||
110. తాను కలలో చూసిన మూర్తినే, మరల కళ్ల ఎదుట ఆపాదమస్తకం చూచి, ఆమె చకితురాలైంది. కళ్లార్పకుండా చూడ సాగింది.
హోతా బాబాంచే పాదక్షాలన | బాఈ గేలీ ఘ్యావయా దర్శన |
కరోని సాఈపదాభివందన | బైసలీ అవలోకన కరితచి | ||౧౧౧||
111. బాబాయొక్క పాద ప్రక్షాళనం కాగానే, ఆమె వారి వద్దకు వెళ్లి, పాదాలకు నమస్కరించింది. కూర్చుని, బాబానే చూడ సాగింది.
పాహోని తియేచీ వినీతతా | ఉల్లాస సాఈనాథాచే చిత్తా | బాబాంనీ హళూచ ఆరంభిలీ కథా | బాఈచీ వ్యథానివారక | ||౧౧౨||
112. ఆమె వినయానికి సాయినాథునికి సంతోషం కలిగింది. మెల్లగా, మృదువైన గొంతుతో, ఆ స్త్రీ బాధను నివారించే కథను బాబా చెప్పనారంభించారు.
తేవ్హా నిత్యక్రమానుసార | బాబా అపులీచ వ్యథా సవిస్తర | నివేదూ లాగలే ప్రేమపురఃసర | తత్రస్థ ఎక్యా తిసర్యాస | ||౧౧౩||
113. ఎప్పటివలనే, అక్కడ ఉన్న మూడో వ్యక్తితో, తమ బాధను, బాబా ప్రేమగా, సవిస్తారంగా చెప్పసాగారు.
పాహూ జాతా బాఈచీ కథా | బాఈస సాంగావయాచీ అసతా | తిచ్యాసమక్ష తిసర్యాస కథితా | పరిసిలీ అతిసావధానతా బాఈనే | ||౧౧౪||
114. నిజానికి, అది ఆమె కథ. ఆమెకు చెప్పవలసిన కథ. ఆమె ఎదుట ఎవరో మూడో వ్యక్తికి బాబా చెప్పడం వలన, ఆమె అత్యంత శ్రద్ధగా విన్నది.
“మాఝే హాత పోట కంబర | బహుత దివస దుఖే అనివార | ఔషధే కరితా ఝాలో బేజార | హోఈనా పరిహార వ్యథేచా | ||౧౧౫||
115. “చాలా రోజులనుంచి, నా చేతలు, కడుపు, నడుము నొప్పి పెడుతున్నాయి. మందులు వాడి, వాడి విసుగెత్తి పోయాను. కాని, బాధ తగ్గటం లేదు.
“కంటాళలో మీ ఔషధే ఖాతా | గూణ మ్హణూన యేఈనా తత్వతా | పరి మజ ఆశ్చర్య వాటే ఆతా | గేలీ కీ వ్యథా ఎకాఎకీ” | ||౧౧౬||
116. “ఎన్నో మందులు తీసుకుని, నిజంగానే విసిగిపోయాను. అయినా ఏం గుణం కనిపించలేదు. కాని, అకస్మాత్తుగా ఇప్పుడు తగ్గిపోయాయని ఆశ్చర్యంగా ఉంది.”
ఏసీ హీ కథా తిజియా కథితా | బాఈచా నామనిర్దేశహీ న కరితా | తియేచీచ హీ వార్తా సర్వథా | సంబంధ హా హోతా తియేచా | ||౧౧౭||
117. అని బాబా, ఆమెకు సంబంధించిన కథనంతా, ఆమె పేరు చెప్పకుండా ఏకరువు పెట్టారు.
పుఢే మాసా దోమాసా అంతీ | బాబాంనీ ఆపులీ జీ వర్ణిలీ హోతీ | త్యాచ తియేచ్యా వ్యథేచీ నివృత్తీ | ఝాలీ తంవ ప్రతీతీ పటలీ తిలా | ||౧౧౮||
118. ఒకటి, రెండు నెలల చివరిలో, బాబా తమవిగా వర్ణించిన ఆమె బాధలు తొలగిపోయాయి. బాబా మాటలలోని నిజం ఆమెకు అనుభవ పూర్వకంగా అర్థమైంది.
పూర్ణ ఝాలీ బాఈచీ కామనా | తంవ సపటణేకర ఘేతీ దర్శనా | త్యాంచీ పూర్వీల “చల హట్ట” సంభావనా | బాబాంనీ పున్హా కేలీచ | ||౧౧౯||
119. భార్య కోరిక తీరింది. కాని, సపటణేకరు దర్శనానికి వచ్చినప్పుడు, బాబా మరల, మునపటి వలెనే “చల్ హట్” అని అతనికి చెప్పారు.
న కళే కాయ మాఝీ చూక | ధిక్కారితీ మజ బాబా అచూక | నమస్కారితా ఉత్తర ఎక | మజలా ఠరావిక తయాంచే | ||౧౨౦||
120. ‘నా పొరపాటేమిటో నాకు అర్థం కావటం లేదు. మరి, నన్ను ఎందుకిలా బాబా తిరస్కరిస్తున్నారు? ఎప్పుడు నమస్కరించినా, నాకు వారి జవాబు ఒకటే.’
కాయకీ మాఝే పూర్వార్జిత | మజవరీచ కా రాగేజత |
ఇతరాం పాశీ మాఝియా దేఖత | వర్తత అత్యంత ప్రేమానే | ||౧౨౧||
121. ‘వెనుకటి జన్మలో నేను చేసిన పాపమైనా ఏమిటి? నాపైనే ఎందుకు ఇంత కోపం కలుగుతుంది? నేను చూస్తుండగా, ఇతరులతో ఎంత ప్రేమగా వ్యవహరిస్తారు?
ఆనందే అనుభవీత నిత్య దివాళీ | మాఝేచ కపాళీ “చల హట్ట” | ||౧౨౨||
122. ‘ఉదయం, సాయంత్రం బాబా వద్ద అందరూ ఆనందంగా రోజూ దీపావళిని అనుభవిస్తుంటే, నాకే ఎందుకు “చల్ హట్”?
కాంహీ మాఝే కర్మ వికోపా | గేలే పావలో ధర్మ విలోపా | ఆశ్రయ ఝాలో అనంత పాపా | తేణేంచ హీ అవకృపా మజవరీ | ||౧౨౩||
123. ‘నా కర్మ ద్వారా ఏదో అధర్మం జరిగి, ఎన్నో పాపాలు నాలో చేరి ఉంటాయి. అందుకే, బాబాకు నామీద కోపం వచ్చి ఉంటుంది.
ఆరంభీ మీ బాబా విషయీ | హోతో కుతర్కీ తైసాచ సంశయీ | తేణేంచ వాటలే ఏసియా ఉపాయీ | బాబాచ మజఠాయీ పాడీత | ||౧౨౪||
124. ‘మొదట, బాబా గురించి సంశయించి ఎన్నో కుతర్కాలు చేశాను. అందుకే నన్ను ఈ విధంగా, బాబా తమ వద్దకు లాక్కుంటున్నట్లు అనిపిస్తూ ఉంది.’
మ్హణూని కేలా నిజనిర్ధార | అనుగ్రహ బాబాంచా హోయతోంవర | తేథేంచ వృత్తి ఠేవూన స్థిర | రహావే సుస్థిర మానసే | ||౧౨౫||
125. అలా అనుకుని, బాబా అనుగ్రహం కలిగేవరకు, శిరిడీలోనే, బాబా వద్ద స్థిరమైన మనసుతో ఉండాలని, నిర్ధారణ చేసుకున్నాడు.
త్రివిధతాపే తాపలేలా | వరీ సాఈచ్యా దర్శనా భుకేలా | ఏసా కోణ విన్ముఖ గేలా | జో న నివాలా అంతరీ | ||౧౨౬||
126. మూడు విధాల తాపంతో తపించిపోయి, సాయి దర్శనానికి ఆరాటపడుతూ వెళ్లి, మనసుకు శాంతి లభించకుండా, నిరాశతో తిరిగి వెళ్లిపోయిన వారు ఎవరైనా ఉన్నారా?
తరీ తే దివసీ అతి ఉద్విగ్న | గోడ న లాగే అన్నపాన | గోడ న లాగే గమనా గమన | ఉన్నిద్ర నయన శేజేవర | ||౧౨౭||
127. ఆ రోజు సపటణేకరు చాలా బాధ పడ్డాడు. అతనికి అన్న పానీయాలు రుచించలేదు. ఎక్కడికీ కదల బుద్ధి కాలేదు. నిద్ర లేకుండా, కళ్లు తెరుచుకుని, పక్క మీద పడి ఉన్నాడు.
జవళ నాహీ కోణీ అవాంతర | బాబాచ ఎకలే అసతీ గాదీవర | సాధూనియా ఏసా అవసర | ధరావే చరణ బాబాంచే | ||౧౨౮||
128. ‘ఎవరూ దగ్గర లేనప్పుడు, బాబా ఒకరే ఆసనంపై ఉన్న అవకాశాన్ని ఉపయోగించుకుని వారి పాదాలను గట్టిగా పట్టుకోవాలి.’
కరీత నిశ్చయ సపటణేకర | ఫళాసి ఆలా త్యాంచా నిర్ధార | హోఊనియా సద్గదితాంతర | ధరీత చరణ బాబాంచే | ||౧౨౯||
129. అని సపటణేకరు నిశ్చయించుకున్నాడు. దాని ఫలితంగా, గద్గద హృదయంతో, బాబా పాదాలను పట్టుకున్నాడు.
పాయావరీ ఠేవితా శిర | బాబా తయావర ఠేవిత నిజకర | పాదసంవాహన కరిత సపటణేకర | ఆలీ ఎక బాఈ ధనగర తో | ||౧౩౦||
130. బాబా పాదాలపై తన తలను ఉంచగా, బాబా తమ చేతిని అతని తలపై ఉంచారు. అతడు బాబా పాదాలను పట్టసాగాడు. అప్పుడు అక్కడికి ఒక గొర్రెల కాపరి అయిన ఒక స్త్రీ వచ్చింది.
బాఈ యేతాంచ తేథవర | రగడూ బైసలీ బాబాంచీ కంబర |
బాబా నిత్యక్రమానుసార | వార్తా తిజబరోబర కరితాత | ||౧౩౧||
131. అక్కడికి రాగానే ఆమె బాబా నడుము మర్దన చేస్తూ కూర్చుంది. రోజూ మాట్లాడే విధంగా బాబా ఆమెతో ముచ్చటించ సాగారు.
వార్తేచా త్యా చమత్కార | లక్షపూర్వక సపటణేకర | ఏకతా తీ త్యాంచీచ సమగ్ర | అక్షరే అక్షర ఆఢళలీ | ||౧౩౨||
132. చమత్కార పూర్వకమైన ఆ వృత్తాంతాన్ని, సపటణేకరు శ్రద్ధగా విన్నాడు. అక్షరం అక్షరం మొత్తం అది అతని కథే.
జరీ హోకార ధనగరీ దేత | సపటణేకర ఆశ్చర్యభరిత | అపులేంచ వృత్త బైసలే ఏకత | తేణే తే చకిత అంతరీ | ||౧౩౩||
133. ఆ స్త్రీ ‘ఊ’ కొడుతూ వింటూ ఉన్నా, ఆశ్చర్యభరితమైన తన కథను సపట్ణేకరు వింటూ కూర్చున్నాడు. దాంతో అతడు చాలా అచ్చెర పడ్డాడు.
గోష్ట తీ ఎకా వాణియాచీ | పరీ వస్తుతః హోతీ త్యాంచీ | త్యాంతహీ త్యాంచే మయత ములాచీ | వార్తా మృత్యూచీ నిఘాలీ | ||౧౩౪||
134. ఆ కథ ఒక వర్తకునికి సంబంధించినదే అయినా, అది నిజానికి తన కథే. అందులో చనిపోయిన అతని కుమారుని మరణాన్ని గురించి కూడా ఉంది.
కోణీ అత్యంత పరిచిత | నాతేవాఈక సాంగే వృత్త | జన్మాపాసూన మరణాపర్యంత | తైసే తే సాద్యంత కథియేలే | ||౧౩౫||
135. పుట్టింది మొదలు చనిపోయేవరకు మొత్తం కథను, అత్యంత ఆప్తులు పరిచితులు చెప్పిన విధంగా, బాబా చెప్పారు.
బాఈలాగీ సాంగతీ కథా | తిచా న కథేంశీ సంబంధ తత్వతా | తీ తో పితాపుత్రాంచీ వార్తా | విషయ సర్వథా దోఘాంచా | ||౧౩౬||
136. అసలు ఆమెకు ఏమీ సంబంధం లేని కథను బాబా ఆ స్త్రీకి చెప్పసాగారు. అది ఒక తండ్రి మరియు కొడుకు కథ. అందులోని సంగతంతా వాళ్లిద్దరిదే.
అసో ఏసీ నిజకథా | సాఈముఖే సపటణేకర ఏకతా | పరమ విస్మయ జాహలా చిత్తా | బాణలీ ఆదరతా సాఈపదీ | ||౧౩౭||
137. సాయి నోటినుండి తన స్వంత కథను విన్న సపటణేకరుకు పరమాశ్చర్యం కలిగింది. సాయి పాదాలయందు అతని పూజ్య భావం బలపడింది.
వాటలే తయా మోఠే కౌతుక | బాబాంలా హీ కైశీ ఠాఊక | పరీ జైసా కరతలామలక | తేవీ హే సకళిక బాబాంనా | ||౧౩౮||
138. అరచేతిలోని ఉసిరి కాయలా, ఇదంతా బాబాకు ఎలా తెలిసింది అని అతనికి చాలా కుతూహలంగా అనిపించింది.
బ్రహ్మస్వరూప స్వయే ఆపణ | తయాచే విశ్వ కుటుంబ జాణ | కింబహునా విశ్వచి నటలా పూర్ణ | తీచ హీ ఖూణ సాఈచీ | ||౧౩౯||
139. సాయి స్వయం పరబ్రహ్మ స్వరూపం. విశ్వమంతా వారి కుటుంబం. అంతే కాదు, విశ్వమంతా వారి స్వరూపమే. అదే వారి గుర్తు.
ఎకాత్మతేచా విస్తార | తోచ కీ సాఈచా అవతార | తయాస కైచే ఆపపర | స్వయే సవిస్తర జగరూప | ||౧౪౦||
140. అంతటా వ్యాపించి ఉన్న ఏకాత్మత సాయియొక్క అవతారం. జగత్తంతా వారు విస్తరించి ఉండగా, వారికి తన పర భేదం ఎందుకుంటుంది?
ద్రష్టా దర్శన అథవా దృశ్యా | నాతళే ఆకాశా జణూ లేప | ||౧౪౧||
141. పరమ పురుషునిలో లీనమైన వారికి, జీవాత్మ పరమాత్మలకు భేదం ఎలా ఉంటుంది? ఆకాశనికి ఏ లేపనం అంటుకోనట్లుగా, చూసేవారు, చూపు మరియు కనబడునది ఈ మూడింట్లో వారికి భేదం లేదు.
బాబా కాయ తయాలాగుని | వదలే తే సజ్జనీ పరిసీజే | ||౧౪౨||
142. బాబా నిజంగా గొప్ప అంతర్ జ్ఞాని. ఈ ఆలోచన సపటణేకరు మనసులో వచ్చినప్పుడు, అతనితో బాబా ఏం అన్నారో సజ్జనులైన శ్రోతలు వినండి.
బోట దావూని తయాసమోర | బాబా సాశ్చర్య కాఢితీ ఉద్గార | “మారిలే మ్హణే మీ యాంచే పోర | ఆరోప మజవర హా ఠేవీ | ||౧౪౩||
143. సపటణేకరును చేత్తో చూపిస్తూ, ఆశ్చర్యంగా బాబా “నేను ఇతని కొడుకును చంపానని నాపై నేరాన్ని ఆరోపిస్తున్నాడు.” అని అన్నారు.
మీ లోకాంచీ పోరే మారితో | హా కా మశీదీస యేఊన రడతో | బరే మీ ఆతా ఏసే కరితో | పోటాసీ ఆణితో పుత్ర త్యాచా | ||౧౪౪||
144. “నేను లోకుల బిడ్డలను చంపుతానా? అయితే, ఇతడు మసీదుకు వచ్చి ఎందుకు ఏడుస్తున్నాడు? సరే, ఇప్పుడు అతని కొడుకును మరల తీసుకుని వస్తాను.
జైసా మేలేలా రామదాస | దిలా మాఘారా త్యా బాఈస | తైసాచ పునశ్చ త్యాచియే ములాస | ఆణితో మీ పోటాస త్యాచియా” | ||౧౪౫||
145. “చనిపోయిన కొడుకును మరల వాని తల్లికి రామదాసు ఇచ్చినట్లుగా, ఇతని కొడుకుని మరల ఇతని భార్య గర్భంలోకి తీసుకుని వస్తాను.”
ఏసే ఏకూన సపటణేకర | తిష్ఠత లావుని బాబాంకడే నజర | ఠేవూని త్యాచ్యా మస్తకీ కర | బాబా త్యా ధీర దేతాత | ||౧౪౬||
146. ఆ మాట విన్న సపటణేకరు బాబానే చూస్తూ కూర్చున్నాడు. బాబా అతని తలపైన తమ చేతిని ఉంచి, అతనికి ధైర్యాన్నిచ్చారు.
మ్హణతీ “హే పాయ పురాతన ఫార | జాహలీ తుఝీ కాళజీ దూర | పూర్ణ భరంవసా ఠేవ మజవర | కృతార్థ లవకర హోసీల” | ||౧౪౭||
147. “ఈ పాదాలు చాలా పురాతనమయినవి. నీ చింత ఇంక తొలగిపోతుంది. నాయందు పూర్తి నమ్మకాన్ని ఉంచు. త్వరలోనే నీ కోరికలు తీరుతాయి.”
కరీత అసతా పాదసంవాహన | పరిసతా బాబాంచే మధురవచన | సపటణేకర సద్గదిత నయన | పదాభివందన కరీత | ||౧౪౮||
148. సపటణేకరు బాబా పాదాలను పట్టుతుండగా, వారి మధురమైన మాటలను విని, కళ్ళు చెమర్చాయి. బాబా పాదాలకు నమస్కారం చేశాడు.
ఆలే అష్టభావ దాటూన | నయనీ ఆనందాశ్రూ జీవన | తేణే బాబాంచే పాదక్షాలణ | ప్రేమే ప్రక్షాలణ మగ కేలే | ||౧౪౯||
149. అతనికి ఎనిమిది భావాలూ ఉప్పొంగాయి. కళ్లనుండి కారిన ఆనందాశ్రువులతో, బాబా పాదాలను ప్రేమగా కడిగాడు.
పున్హా బాబాంనీ మస్తకీ హాత | ఠేఊని మ్హణాలే “బసావే స్వస్థ” | తేవ్హా సపటణేకర బిర్హాడీ పరత | ఆలే ఆనందిత మానసే | ||౧౫౦||
150. మరల అతని తలపై తమ చేతిని ఉంచి, బాబా “సుఖంగా కూర్చో” అని చెప్పారు. అప్పుడు, సంతోషంగా సపటణేకరు బసకు వెళ్లాడు.
నైవేద్యాచీ కేలీ తయారీ | దేఊనియా నిజ యువతీ కరీ |
పూజా ఆరతీ జాహలియావరీ | తాట తే సారీత బాబాంపుఢే | ||౧౫౧||
151. నైవేద్యాన్ని తయారు చేయించి, తన భార్య చేతికిచ్చాడు. పూజ మరియు హారతి అయిన తరువాత, నైవేద్య పళ్లెమును బాబా ముందు ఉంచాడు.
మగ ప్రోక్షూనియా పాత్రాస | కరోని సవిధి నేత్రస్పర్శ | ప్రాణాపాన వ్యానాదికాస | అర్పోని మగ బాబాంస సమర్పిలా | ||౧౫౨||
152. పళ్లెం చుట్టూ నీటిని సంప్రోక్షించి విధిగా కళ్లకు అద్దుకుని, ప్రాణ అపాన వ్యానాది పంచప్రాణాలకు అర్పించి, తరువాత నైవేద్యాన్ని బాబాకు సమర్పించాడు.
మగ అనుసరూన నిత్యక్రమాస | బాబాంచా హోతా హస్తస్పర్శ | స్వీకారితా నైవేద్యాస | వాటలా హర్ష సపటణేకరా | ||౧౫౩||
153. రోజువారి పద్ధతి ప్రకారం బాబా తమ చేతులతో నైవేద్యాన్ని తాకి స్వీకరించగా, సపటణేకరుకు ఆనందం కలిగింది.
మగ తత్రస్థ ఇతర భక్త | హోతే బాబాంచే పాయా పడత | శిరలే సపటణేకర త్యా గర్దీత | పునశ్చ నమస్కారిత త్వరేనే | ||౧౫౪||
154. అక్కడున్న ఇతర భక్తులు బాబా పాదాలను నమస్కరిస్తుండగా, వారితో పాటు సపటణేకరు కూడా మరల బాబాకు నమస్కరించాడు.
అసో ఏసియా త్యా ఘాఈంత | మస్తకా మస్తక ఆథడత | బాబా తేవ్హా సపటణేకరాప్రత | కైసే అనువాదత సంథపణే | ||౧౫౫||
155. ఆ గుంపులో, ఒకరి తలలు మరొకరి తలలతో ఢీకొంటున్నాయి. అప్పుడు బాబా మెల్లగా సపటణేకరుతో,
“అరే కశాలా వారంవార | నమస్కారావర నమస్కార | పురే తో కేలా ఎకవార | ఆదరసత్కారపూర్వక” | ||౧౫౬||
156. “అరే! మాట మాటికీ ఎందుకు నమస్కారంపై నమస్కారం? గౌరవ ఆదరాలతో ఒక్క సారి చేస్తే చాలు” అని చెప్పారు.
అసో తే రాత్రీ హోతీ చావడీ | సపటణేకర అతి ఆవడీ | ప్రేమే నిఘాలే పాలఖీ అఘాడీ | ఆనంద పరవడీ దండధారీ | ||౧౫౭||
157. ఆ రాత్రి చావడి ఉత్సవం. సపటణేకరు ఎంతో ఉత్సాహంగా చేత దండాన్ని పట్టుకుని ఆనంద పరవశంతో, బాబా పల్లకి ముందు నడిచాడు.
అసో హీ చావడీ మిరవణూక | శ్రోతయా పూర్వీంచ ఆహే ఠాఊక | తరీ పునరుక్తి ఆవశ్యక | విస్తారకారక వర్జియేలీ | ||౧౫౮||
158. ఈ చావడి ఊరేగింపు గురించి శ్రోతలకు ఇదివరకే తెలుసు. కనుక, గ్రంథం విస్తారమవుతందని, మరల చెప్పటం వదలి వేస్తున్నాను.
అసో పుఢే తే రాత్రీలా | హీ బాబాంచీ అగాధ లీలా | బాబా దిసలే సపటణేకరాలా | జణూ పాండురంగాలాచ పాహతో | ||౧౫౯||
159. ఆ రాత్రి బాబా అగాధ లీలను చూడండి. సపటణేకరు బాబాను చూస్తుంటే, పాండురంగని చూస్తున్నట్లే అనిపించింది.
అసో పుఢే మాగతా ఆజ్ఞా | జేవూన జావే ఝాలీ అనుజ్ఞా | న కరితా యత్కించిత అవజ్ఞా | నిఘాలే మగ దర్శనా జాతాంనా | ||౧౬౦||
160. తరువాత, అతడు తన తిరుగు ప్రయాణానికి బాబా ఆజ్ఞను కోరగా, వారు భోజనం చేసి వెళ్లమని అనుమతినిచ్చారు. బాబా ఆజ్ఞను కొంచెమైనా జవదాటకుండా, బయలుదేరే ముందు బాబా దర్శనానికి వెళ్లాడు.
ఇతక్యాంత మగ త్యాంచియే మనా | ఎకాఎకీ ఉఠలీ కల్పనా |
బాబా ఆతా మాగతా దక్షిణా | తీ మీ పురవిణార కైసేనీ | ||౧౬౧||
161. ఇంతలో, అకస్మాత్తుగా అతని మనసులో ఆలోచనలు వచ్చాయి. ‘బాబా ఇప్పుడు దక్షిణను అడిగితే, నేను ఎలా ఇవ్వాలి.’
“దక్షిణా దే” బాబా జర వదలే | ఉత్తర ఠరవిలే మనానే | ||౧౬౨||
162. దగ్గరున్న డబ్బంతా ఖర్చు అయిపోయింది. బండి బాడుగకు సరిపడ డబ్బు మాత్రమే మిగిలి ఉంది. 'దక్షిణను ఇవ్వు' అని బాబా అడిగితే ఏం జవాబు చెప్పాలో మనసులో నిశ్చయించుకున్నాడు.
మాగావయాచే ఆధీంచ ద్యావా | రుపయా ఎక హాతీ ఠేవావా | పున్హా మాగతా ఆణఖీ అర్పావా | నాహీ మ్హణావా తయాపుఢే | ||౧౬౩||
163. ‘అడగక మునుపే బాబా చేతిలో ఒక రూపాయిని ఉంచాలి. బాబా మరల అడిగినప్పుడు, మరొక రుపాయిని ఇవ్వాలి. ఆ తరువాత లేదని చెప్పాలి.
అగ్నిరథాచే భాడ్యాసాఠీ | ఆవశ్యక తేచి ఠేవిలే గాఠీ | ఏసే బాబాంస సాంగావే స్పష్టోక్తీ | ఠరవోని భేటీస తే గేలే | ||౧౬౪||
164. ‘రైలు బండి ఖర్చుకు మాత్రమే డబ్బు ఉంచుకున్నానని బాబాతో స్పష్టంగా చెప్పాలి’, అని నిర్ణయించుకుని బాబా వద్దకు వెళ్లాడు.
పూర్వీల కృతనిశ్చయానుసార | రుపయా ఎక ఠేవితా హాతావర | ఆణిక ఎకచి మాగితలా త్యావర | దేతా తే భరపూర అనువాదలే | ||౧౬౫||
165. తను ముందుగా నిశ్చయించుకున్నట్లే, బాబా చేతిలో ఒక రూపాయిని ఉంచగా, బాబా మరల ఒక్క రూపాయినే అడిగారు. దానిని ఇచ్చిన తరువాత స్పష్టంగా,
మ్హణాలే “హా ఘే ఎక నారళ | స్వస్త్రియేచ్యా ఓటీంత ఘాల | ఆణిక మగ తూ జాఈ ఖుశాల | సోడూని తళమళ జీవాచీ” | ||౧౬౬||
166. “ఈ కొబ్బరికాయను తీసుకో. దానిని నీ భార్య ఒడిలో వేయి. నీ మనసులోని బాధను వదిలి సుఖంగా వెళ్లు” అని చెప్పారు.
పుఢే జాతా మహినే బారా | పుత్ర ఆలా త్యాంచియే ఉదరా | ఘేఊని ఆఠా మాసాంచియా లేంకురా | ఆలీ తీ మాఘారా దర్శనా | ||౧౬౭||
167. తరువాత, పన్నెండు నెలలు గడిచాయి. సపటణేకరుకు కొడుకు కలిగాడు. ఎనిమిది నెలల బిడ్డను తీసుకుని, ఆ దంపతులు మరల దర్శనానికి వచ్చారు.
ములగా ఘాతలా బాబాంచే చరణీ | కాయ సంతాంచీ నవల కరణీ | మగ తీ దోఘే జోడూని పాణి | కరితీ వినవణీ తీ పరిసా | ||౧౬౮||
168. కొడుకును బాబా పాదాల మీద ఉంచారు. సత్పురుషుల లీల ఎంత విచిత్రం? ఆ ఇద్దరూ చేతులు జోడించి, ఏం మనవి చేశారో వినండి.
యా ఉపకారా సాఈనాథా | కేవీ ఉతరాఈ వ్హావే ఆతా | ఆమ్హా కాంహీంచ కళేనా సర్వథా | ఠేవితో మాథా చరణావర | ||౧౬౯||
169. ‘సాయినాథా! ఈ ఉపకారానికి ఎలా ఋణం తీర్చుకోవాలో మాకు అర్థం కావటం లేదు. మీ పాదాలయందు మా శిరసును ఉంచుతున్నాము.
హీన దీన ఆమ్హీ పామర | కృపా అసావీ అనాథాంవర | ఆతా యేథూన పుఢే నిరంతర | చరణీ తవ థార అసావా | ||౧౭౦||
170. ‘మేము దీనులం, పామరులం, హీనులం. ఈ అనాథుల పైన మీ దయ చూపండి. ఇకనుండి, మీ పాదాల వద్ద మాకు ఎల్లప్పుడూ చోటు కలిగించండి.
జాగృతీ మాజీ తైసేంచ స్వప్నీ | నానా తరంగ ఉఠతీ మనీ |
ఉసంత నాహీ దివస రజనీ | తరీ తవ భజనీ లావీ ఆమ్హా | ||౧౭౧||
171. ‘మేలుకున్నప్పుడు, కలలోనూ, రాత్రీ, పగలూ, తీరిక లేకుండా అనేక రకాల ఆలోచనలు వస్తూంటాయి. అయినా, మీ ఆరాధనలో మేము ఉండేలా అనుగ్రహించండి.’
అసో తో ములగా మురలీధర | ఆణిక దోన భాస్కర దినకర | యాంచియా సమవేత సపటణేకర | ప్రసన్నాంతర జాహలే | ||౧౭౨||
172. మురలీధరుడన్న ఆ అబ్బాయి తరువాత భాస్కరు, దినకరు అను మరో ఇద్దరు కొడుకులు కలగగా, సపటణేకరు మనసులో చాలా ఆనందించాడు.
మగ తే సవే ఘేఊన భార్యా | కరూని వందన సాఈ సదయా | సాధూని చంచల మనాచే స్థైర్యా | హోఊని కృతకార్యా పరతలే | ||౧౭౩||
173. అలా, సాయి దయామయయునికి సపటణేకరు ఆనందంగా నమస్కరించాడు. నిలకడలేని తన మనసును స్థిరపరచుకుని, కోరికలన్నీ తీర్చుకుని, భార్యతో వెళ్లిపోయాడు.
కథా సాంగావీ సంకలిత | హోతా మనీ ఆరంభీ హేత | పరీ వదవితా సాఈనాథ | తేణే హా గ్రంథ విస్తారలా | ||౧౭౪||
174. కథను సంక్షిప్తంగా చెప్పాలని మొదట అనుకున్నాను. కాని, చెప్పించేవారు సాయినాథులే కనుక ఈ గ్రంథం పెద్దదైంది.
తయాసీ హా హేమాడ శరణ | పుఢీల కథేచే అనుసంధాన | తాత్పర్యార్థ దిగ్దర్శన | శ్రోతయాం లాగూన కరీతసే | ||౧౭౫||
175. హేమాడు సాయినాథునికి శరణుజొచ్చి, తరువాతి కథతో సంబంధం మరియు తాత్పర్యం శ్రోతలకు తెలియ చేస్తాడు.
కథా తీ యాహూన బహు గోడ | చమత్కారాచీ జయా ఆవడ | ఏసియా ఎకా భక్తాచే కోడ | పురవిలే నితోడ సాఈనీ | ||౧౭౬||
176. ఆ కథ ఇంతకంటే అతి మధురమైనది. చమత్కారాలలో ఇష్టమున్న ఒక భక్తుని కోరికను, బాబా ఎంతో అమోఘంగా తీర్చారు.
లోక వర్ణితా సాఈచే గుణ | దోషదర్శీ దేఖే అవగుణ | స్వయే న స్వార్థపరమార్థపరాయణ | దోషైక దర్శన హేతూ మనీ | ||౧౭౭||
177. సాయి సుగుణాలను ప్రజలు వర్ణిస్తుంటే, వారిలో దోషాలను చూడాలనుకునేవారు, దోషాలనే వెదుకుతుంటారు. లోకికమైన కోరికలు గాని, పరమార్థంలోగాని ఏ శ్రద్ధా లేనివారికి, దోషాలను వెదకటమే ఉద్దేశం.
అసతీల సాఈబాబా సంత | తరీ తే మజ దేతీల ప్రచీత | మజలా అనుభవ ఆలియా విరహిత | మీ త్యా యత్కించిత మానీనా | ||౧౭౮||
178. ‘సాయిబాబా సత్పురుషులే కావచ్చు. కాని, నాకు వారు తమ మహిమయొక్క అనుభవాన్ని కలిగించాలి. ఆ అనుభవం నాకు కలగకపోతే, వారిని నేను అసలు నమ్మను’.
కేవళ పరీక్షా పహావయాస | గేలియాచీ హీ ఇచ్ఛా పురత | హీచ కథా పుఢీల అధ్యాయాంత | శ్రవణ కరోత సత్శ్రో తే | ||౧౭౯||
179. అని కేవలం బాబాను పరీక్షించాలనే ఉద్దేశంతో వెళ్లిన వారి కోరిక కూడా తీరింది. ఇదే కథను శ్రోతలు తరువాతి అధ్యాయంలో వినండి.
| ఇతి శ్రీ సంతసజ్జన ప్రేరితే | భక్త హేమాడపంత విరచితే |
| శ్రీ సాఈ సమర్థ సచ్చరితే | | సాశంకభక్తానుగ్రహకరణం నామ |
| అష్టచత్వారింశోధ్యాయః సంపూర్ణః |
||శ్రీ సద్గురూ సాఈనాథార్పణమస్తు|| శుభం భవతు ||
